بلوغ چیست؟ فرایند بلوغ در پسران و دختران

بلوغ چیست؟

واژه بلوغ از یک واژه یونانی به معنای «سن مرد شدن» یا به عبارتی «رویش مو در بدن» اقتباس شده است. بلوغ یک دوره خاص و مشخصی است که از طریق بعضی تغییرات در تکامل و رشد فرد شناخته می شود. در مرحله بلوغ فرد به تکامل جنسی می رسد و در نتیجه از قابلیت تولید مثل برخوردار می شود.

تفاوت های بلوغ دختران و پسران طی مرحله بلوغ که 4 معمولاً سال طول می کشد، دو فرآیند عمده رخ می دهد که عبارتند از: بلوغ جسمانی و رسش جنسی. به طور کلی فرآیند بلوغ برای دختران دو سال زودتر آغاز می شود. این تغییرات در دختران حدود 9 تا 10 سالگی ظاهر می شود ولی بسیاری از دختران بهنجار در 13 تا 14 سالگی به رشد کامل جنسی می رسند. بدین ترتیب دامنه جنسی برای رسش جنسی دختران بین 9 تا 16 سالگی است.

به طورمعمول پسران در سن 12 سالگی علایم اولیه بلوغ را نشان می دهند و غالباً در سن 14 سالگی به تکامل جنسی می رسند. در بسیاری از پسران بهنجار ممکن است این جریان هر زمانی بین 9 تا 16 سالگی آغاز شود؛ یعنی یک پسر نوجوان می تواند بین 11 تا 18 سالگی به مرحله تکامل جنسی برسد.

فرآیند تغییرات جنسی در دختران معمولاً ترتیب منظمی دارد. که شامل موارد زیر است:

ـ شکل‌گرفتن و کامل‌شدن پستان‌ها
ـ رویش موهای بدن
ـ جهش رشد
ـ شروع عادت ماهانه‌

در مورد پسران بلوغ جنسی با رشد بیضه ها، و به دنبال آن اندام های تناسلی ظاهر می شود در همین زمان نیزجهش نموی (منظور تغییرات چشمگیر در قد و وزن است.) پسران نیز آغاز می شود. به طور کلی چهار تغییر مهم جسمی در نوجوانان پیدا می‌شود که عبارتند از :

تغییر در اندازه بدن
تغییر در اندامهای بدن
رشد و تکامل صفات اولیه جنسی
رشد و تکامل صفات ثانویه جنسی

البته بایددر نظر داشت که سن بلوغ در نوجوانان و علایم آن به میزانی به تفاوت های فردی بستگی دارد. عواملی مانند: عوامل ارثی یا ژنتیک، عامل تغذیه ، بویژه غذاهای هورمون دار و مصرف زیاد مواد پروتئینی مانند گوشت و تخم مرغ و غیره، عوامل اجتماعی و فرهنگی مانند دیدن صحنه های جنسی و شنیدن داستان ها و شرح حال های مربوط به آن نوع مسائل ، تصویر ها و تبلیغات انواع رسانه ها مانند تلویزیون و ماهواره ، اینترنت و سی دی و غیره.

منابع:
http://emtedaderah.persianblog.ir/post/21/
http://jahannews.com/vdchxxnzx23nzwd.tft2.html
احدی، حسن، جمهری، فرهاد، روانشناسی رشد نوجوانی، بزرگسالی (جوانی، میانسالی، پیری)، 1386، انتشارات پردیس

گردآورنده: فریبا نقدی