اختلالات هیجانی در لکنت زبان
با توجه به اينکه گفتار و زبان وسيله ايجاد ارتباط و انعکاس عواطف و درخواست افراد با يکديگر مي باشد، بنابراين آسيب در اين امر مي تواند ارتباطات افراد را نه تنها محدود سازد بلکه متعاقب آن او را دچار آسيب هاي روحي و رواني مختلف کند(شياني و همکاران، 1385). در پژوهشی، افسردگی، اضطراب و عزت نفس پایین با لکنت زبان مرتبط بوده است(آردیلا و بتمن ، 1994). حالات هیجانی، ازجمله: هیجان زدگی، تنش، استرس، ترس، یا آزردگی به طور فراوانی گزارش شده اند(بلود و همکاران، 1997، بلوداستین و همکاران، 1975، کاروسو وهمکاران، 1994). حاجبي(1381)، اظهار مي دارد لکنت زبان علامت اختلال رواني نيست ولي در اثر اضطراب زيادتر شده و در نتيجه باعث تنش رواني، خجالت، از دست دادن اعتماد و ارزش کودک مي شود و اين خصوصيات باعث بروز رفتارهاي نوروتيک در کودک مي شود. همچنين محققين با استناد از نظريه هاي متعددي يک ارتباط علمي بين لکنت و اضطراب قائلند(شکراني و بنواري، 1379).
اختلالات هیجانی در لکنت زبان
از سوي ديگر در پژوهش هيتمن مشخص شد در افراد با لکنت زبان نيمكره راست براي پردازش اطلاعات زباني نيمكره غالب محسوب مي شود، برخلاف افرادي نيمكره چپ، نيمكره غالب است. برطبق الگوي تعادل(بالانس) نواحي مغزي قطعه پيشاني چپ در پردازش هيجاني مثبت و قطعه پيشاني راست در پردازش هيجانات منفي درگير هستند(حسني و آزاد فلاح، 1386، آكاف ، 2001، راس ، 2009). جانبي شدن فعاليتهاي هيجاني پيچيده تر است و نسبت به تئوري هاي قبلي هيجان و مغز، نواحي اختصاصي تري به فعاليتهاي هيجاني نسبت داده مي شود(واجر، فان، ليبرزن، و تايلر ، 2003). درنتيجه با توجه به فعالتر بودن نيمكره راست در افراد لكنتي اين نكته مشخص مي شود كه هيجانات منفي بيشتري احتمالا در آنها پردازش شود. مطالعات پژوهشي متعددي گزارش كردند كه بسياري از افراد لكنتي سطوح بالايي از اضطراب و استرس را هنگامي كه در حال صحبت كردن و لكنت هستند گزارش كرده اند(گابل ، 2007). به این ترتیب به نظر می رسد علاوه بر برنامه های گفتاردرمانی وجود برنامه های روان درمانی ضرورت می یابد که در نوجوانان احتمالا درمان شناختی رفتاری به منظور بازساری شناخت های معیوب آنان و تغییر نگرش آنان می تواند مفید باشد. براین اساس حتی درمان هایی نیز وجود دارد که خود فرد مبتلا به لکنت زبان داوطلبانه تصمیم می گیرد لکنت خود را بهبود بخشد. درواقع مطالب بیشتر در این رابطه در کتابی که از فریزر نوشته شده و توسط دکتر غلامعلی افروز در ایران ترجمه شده، آبه طور مفصل توضیح داده شده است.
مریم محمودی
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
