دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
عــــريف افســردگـــی كـــودكان
افسردگي در كودك و بزرگسال معناي مشابهي ندارد و نشانه هاي هر كدام متفاوت است. به طور كلي، افسردگي عبارت است از احساس درماندگي و به بن بست رسيدن؛ گاهي اين اختلال علائم جسماني دارد و گاهي علائم رواني؛ در بسياري از موارد نيز علائم جسماني و رواني همزمان ديده مي شود. پژوهش ها نشان داده است كه افسردگي مي تواند از آغاز زندگي يعني دوران نوزادي هم پديد آيد. براي مثال ، زماني كه نوزاد به مرحله اي از رشد مي رسد كه مادر خود را مي شناسد ( شش تا هشت ماهگي ) جدا شدن از مادر موجب بروز حالات افسردگي در طفل مي شود.
افسردگي در کودکان
همان طور که همه ما در لحظاتي از زندگي خود احساس ناراحتي و غم مي کنيم، کودکان نيز از اين قاعده مستثني نيستند، امّا افسردگي چيز ديگري است. افسردگي يک احساس شديد غمگيني و از دست دادن علاقه به بازی ها و فعاليت هاي مختلف است که در لذت بردن از زندگي تداخل ايجاد مي کند و باعث مي شود که کوکان براي يک دوره زماني طولاني احساس غم، عصبانيت و ناکامي کنند. در گذشته، متخصصان بر اين باور نبودند که کودکان نيز ممکن است دچار افسردگي شوند امّا اکنون دانشمندان معتقد شده اند که افسردگي عمده (حاد) در بين کودکان بسيار شايع است.
همچنین اختلالات رواني در جوانان در مقايسه با بالغين، نسبت به دارو درماني مقاوم تر است و احتمال بيشتري براي مزمن شدن دارند
بر طبق آمارهاي منتشر شده از سوي اتحاديه ملّي بيماري هاي رواني در آمريکا(NAMI)، در حدود 2 درصد کودکان 6 تا 12 ساله و 4 درصد نوجوانان به افسردگي عمده مبتلا هستند.
کودکان معمولاً پس از آسيب هايي نظير از دست دادن يکي از والدين، جدايي پدر و مادر يا بيماري شديد آنان (سرطان، ديابت و غيره) دچار افسردگي مي شوند. کودکاني که مورد آزار جنسي يا بي توجهي قرار گرفته باشند نيز در معرض خطر بيشتري براي ابتلاء به افسردگي قرار دارند. در بعضي موارد، کودکان ممکن است عليرغم وجود هيچ رويداد يا دليل روشني نيز دچار افسردگي گردند.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
برخي حملات افسردگي، خيلي شديد ولي نسبتاً کوتاه مدّت هستند. برخي ديگر، از شدّت کمتري برخوردارند امّا ممکن چند سال ادامه يابند.
يک کودک ممکن است تنها يک دوره افسردگي را تجربه کند و يا چند دوره که در فواصل آن حال عادي داشته باشد. يک دوره افسردگي نوعاً بين 6 تا 9 ماه به طول مي انجامد. کودکاني که يکبار دچار حمله افسردگي شده باشند در خطر ابتلاء به حمله اي ديگر ظرف مدّت 5 سال قرار دارند. همچنين به گفته اتحاديه ملي بيماري رواني در آمريکا( NAMI )، اين کودکان 5 برابر بيشتر از کودکاني که دچار افسردگي نشده اند احتمال دارد که در بزرگسالي دچار افسردگي گردند. در بعضي موارد، افسردگي يک کودک پيش از آن که سال ها بعد دوباره ظاهر گردد بهبود مي يابد. در موارد ديگر، کودکان ممکن است افسردگي هاي مداومي داشته باشند که نيازمند درمان تا دوران بزرگسالي است.
کودکان و بالغيني که افسردگي دارند غالباً در معرض اختلالات رواني ديگر مانند اختلالات تغذيه اي، خودزني، اختلال اضطراب، اختلالات يادگيري يا مشکلات سوء مصرف مواد قرار دارند.
به علاوه، بر طبق آمارهاي آکادمي روان پزشکي کودکان و بزرگسالان آمريکا( AACAP )، نزديک به يک سوم کودکان بين 6 تا 12 ساله که دچار افسردگي عمده شوند در آينده دچار افسردگي دو قطبي خواهند شد.
کودکاني که از افسردگي رنج مي برند هميشه قادر نيستند يا تمايل ندارند که با پدر و مادر خود درباره وضعيت شان صحبت کنند. به اين دليل، پدر و مادرها بايد مراقب نشانه هاي افسردگي در کودکان خود باشند. به پدر و مادرها توصيه مي شود که درباره افکار و احساسات کودکانشان از آن ها سوال کنند. به علاوه، پدر و مادرها مي توانند با يک متخصص سلامت روان درباره اين که هيجانات يا رفتار کودکانشان نشان دهنده وجود مشکل است يا نه مشورت کنند
انواع افسردگي در کودکان و تفاوت آن ها
چند نوع مختلف افسردگي وجود دارد که يک کودک ممکن است به آن مبتلا شود. اين انواع عبارتند از:
افسردگي عمده (که افسردگي باليني يا تک قطبي هم خوانده مي شود). شامل حداقل يک دوره از اين اختلال که همراه است با حالت غمگيني پايدار و نشانه هايي مانند افکار خودکشي، از دست دادن علاقه نسبت به فعاليت هايي که قبلاً خوشايند بودند، تغييرات عمده در وزن يا الگوي خواب، و کناره گيري اجتماعي. اين وضعيت مي تواند به ساير اختلالات رواني مانند اختلالات تغذيه اي نيز بيانجامد. کودکاني که افسردگي عمده را تجربه کرده باشند به احتمال زياد در آينده نيز دچار حملات افسردگي خواهند شد.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
اختلال دو قطبي. اين اختلال که قبلاً بيماري شيدايي-افسردگي ناميده مي شد مستلزم دوره هاي متناوب تغيير شديد حال و وضع رواني (شيدايي و افسردگي) است. وضع بيمار در دوره هاي افسردگي مشابه افسردگي عمده است. دوره هاي شيدايي شامل نشانه هايي چون نياز کمتر به خواب، تند حرف زدن، افکار رقابت جويانه و رفتار شتاب زده و نسنجيده است. نشانه هاي اختلال دو قطبي در جوانان تا حدودي با بزرگسالان متفاوت است. براي مثال، کودکاني که در مرحله شيدايي هستند بيشتر از بزرگسالان، زودرنج، تحريک پذير و داراي رفتارهاي تخريبي مي باشند. سرخوشي آنان نيز معمولاً کمتر از بزرگسالان است. تشخيص اختلال دو قطبي در کودکان مي تواند بسيار مشکل باشد زيرا نشانه ها و علائم آن ممکن است با اختلالات شايع ديگر در کودکان چون اختلال نقص توجه / بيش فعالي
ADHDو اختلال رفتاري اشتباه گرفته شود.
افسرده خويي . يک نوع افسردگي خفيف مزمن که حداقل يک سال در کودکان پايدار باشد. کودکاني که افسرده خويي دارند هميشه غمگين به نظر مي رسند و حالت زودرنجي و تحريک پذيري در آن ها نمايان تر از افسردگي است. افسرده خويي در کودکان ممکن است باADHDو ساير وضعيت هاي رواني و پزشکي ارتباط داشته باشد. بيماراني که دچار افسرده خويي هستند غالباً به افسردگي عمده مبتلا مي شوند و برعکس.
اختلال سازگاري. نوعي حمله افسردگي که پس از يک تغيير عمده در زندگي مانند مرگ يک عزيز، و يا يک فاجعه عمده بروز مي کند. دوره سازگاري در کودکاني که دچار اين اختلال باشند، بيشتر از حدّ عادي مورد انتظار طول مي کشد يا اين که اين دوره با فعاليت هاي روزانه آن ها تداخل پيدا مي کند.
دلايل افسردگي در کودکان
افسردگي يك بيماري است كه علت هاي آن مي تواند ژنتيكي، روانشناختي (زيستي يا محيطي باشد)؛ هر يك از عوامل ذكر شده مي تواند، هم براي كودكان و هم براي بزرگسالان به بروز افسردگي بينجامد. در صورتي كه علت، ژنتيكي باشد بايستي به اختلاف سطح هورمون ها و مواد بيوشيميايي بدن توجه كرد و در عوامل روانشناختي، به رابطه ي والدين و كودك و همين طور به حالات روحي و رواني پدر و مادر توجه کرد.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
افسردگي به معناي فقدان يا از دست دادن است. كودكان افسرده، فرد، محيط يا چيزي دوست داشتني را از دست داده اند و يا آن را هرگز به دست نياورده اند. حتي بعضي از روانكاوان افسردگي را معادل عزاداري دانسته اند و عنوان كرده اند كه كودك افسرده براي از دست دادن شخص يا چيزي عزيز و دوست داشتني، گويي عزاداري مي كند. شايد در پاره اي موارد به نظر برسد كه كودك چيزي را از دست نداده، اما مسلماً در بين چيزهايي كه دارد. فقدان چيزي را احساس مي كند؛ براي مثال، كودك مادر دارد ولي مادر دلخواهش نيست؛ يا پدر دارد، اما پدر دلخواه را ندارد. اين گونه مضامين هم به عنوان فقدان سمبليك مطرح هستند و موجب افسردگي مي شوند. گاهي رفتار والدين از نوع آزاردهنده ، تحقير كننده و مقايسه كننده است كه حالات افسردگي را در كودك به وجود مي آورد. در پاره اي از موارد هم، مادر خود افسرده است و كودك در اثر مجاورت با او ناخواسته تمامي حالات وي را دريافت مي كند. به طور كلي چنانچه محيط زندگي كودك، مطلوب نباشد ( از نظر محبت ، توجه و …. ) و نيازهايش ارضا نشود؛ خطر افسردگي براي او وجود دارد.
در برخي کودکان، به نظر مي رسد افسردگي داراي ارتباط ژنتيکي باشد. بر اثر بيماري هاي خانوادگي و ارثي، ممکن است بعضي کودکان با سطح ناکافي از انتقال دهنده هاي عصبي تنظيم حالت، به دنيا آيند. اين امر غالباً به افسردگي منجر مي شود
این بیماری غالباً شکل خانوادگی دارد. کارشناسان معتقدند که یک حساسیت ژنتیکی در ترکیب با عوامل محیطی مانند استرس یا بیماری جسمی می تواند باعث ایجاد یک عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز با نام نوروترانسمیترها شود که موجب افسردگی می شود.
به نظر می رسد عدم تعادل بین سه نوروترانسمیتر یعنی، سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین، با افسردگی مرتبط باشد
دانشمندان کاملاً نمی دانند کهچگونه عدم تعادل در نوروترانسمیترها می تواند علائم و نشانه های افسردگی را ایجادکند. به طور قطع مشخص نیست که آیا تغییرات نوروترانسمیترها علت افسردگی است یانتیجه آن.
در ساير موارد، رويدادهاي پراسترس، مانند مرگ يک عزيز، مي تواند سطح اين انتقال دهنده هاي عصبي را در کودکان تغيير دهد و باعث افسردگي کودک گردد. کودکاني که بيشتر در خطر ابتلاء به افسردگي قرار دارند آن هايي هستند که داراي اختلالاتي مانند ADHD، اختلال يادگيري، اختلال رفتاري و اختلال اضطراب باشند. سابقه سوء استفاده، بي توجهي و بيماري هاي شديد (مانند سرطان و ديابت) نيز کودکان را در معرض خطر بيشتري براي ابتلاء به افسردگي قرار مي دهد.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
در بسياري موارد، افسردگي در نتيجه ترکيبي از عوامل ژنتيکي و محيطي پديد مي آيد. در بعضي موارد نيز منشاء آن زياد واضح نيست.
نشانه هاي افسردگي در کودکان
کودکان افسرده معمولاً زودرنج، تحريک پذير و غمگين هستند و اين حالت در آن ها (به ويژه کودکاني که هنوز به مدرسه نرفته اند) از طريق گريه و يک حس کلّي نوميدي نمود مي يابد. آن ها ممکن است به فعاليت هاي تازه، علاقه مندي کمي نشان دهند و يا از فعاليت هايي که پيش از اين برايشان خوشايند بوده ديگر لذت نبرند. کودکان افسرده معمولاً در مدرسه مشکل دارند و داراي الگوهاي رفتاري پرخاشگرانه و ضداجتماعي هستند. تغييرات عمده در وزن و الگوي خواب از ديگر نشانه هاي افسردگي در کودکان است.
بسياري از کودکان افسرده از ناراحتي و ملال دائمي و کمبود انرژي شکايت دارند. تعداد دوستان آن ها معدود است و دوستاني که قبلاً پيدا کرده اند را ترک مي کنند. حتي ممکن است به صحبت کردن درباره مرگ يا عبارات مشابهي که نشانگر افکار مربوط به خودکشي باشد بپردازند. نشانه هاي افسردگي بر حسب سن کودکان ممکن است متفاوت باشد.
ساير نشانه هاي عمومي افسردگي در کودکان عبارتند از
:
اعتماد به نفس ضعيف
احساس گناه
ترس از شکست يا قبول نشدن
خشم و دشمني پايدار
سردرد، معده درد يا ساير ناراحتي هاي جسمي به طور مرتب
ناتواني در تمرکز
تغيير در الگوهاي تغذيه اي و خواب
رفتار خود تخريبي
تهديد به فرار از خانه
کودکي که پنج يا بيشتر از نشانه هاي بالا را براي يک دوره حداقل دو هفته اي داشته باشد به احتمال زياد دچار افسردگي است. کودکان افسرده در معرض خطر خودکشي قرار دارند. نرخ خودکشي در بين جوانان از سال 1960 تا کنون تقريباً سه برابر شده است. بر طبق آمارهاي انجمن ملّي سلامت رواني آمريکا( NMHA )
، هر سال تقريباً 5000 جوان بين 15 تا 24 سال خود را از بين مي برند. اعتقاد بر اين است که اغلب اين قربانيان از افسردگي درمان نشده رنج مي برده اند.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
کودکاني که افسردگي شان تا دوران بلوغ و بزرگسالي ادامه داشته باشد، در معرض خطر فزاينده اي براي سوء مصرف دارو يا الکل، پرداختن به روابط جنسي ناسالم يا ساير رفتارهاي پرخطر قرار دارند.
روش هاي تشخيص افسردگي در کودکان
به پدر و مادرها توصيه مي شود که از نظر پزشکي مراقب کودکاني که نشانه هايي از افسردگي را بروز مي دهند که تأثير منفي بر کيفيت زندگي آنان دارد باشند. در تشخيص افسردگي، پزشک سابقه پزشکي کودک را به طور کامل در نظر مي گيرد و آزمايش هاي تکميلي را انجام مي دهد. اگر کودک نشانه هاي افسردگي از خود بروز دهد، پزشک دستور آزمايش کامل خون مي دهد تا احتمال بيماري هاي ديگري که نشانه هاي مشابهي دارند منتفي گردد.
اگر پزشک مشکوک شود که کودک دچار افسردگي است، او را به يک روان پزشک متخصص کودکان يا ساير متخصصان روان درماني معرفي مي کند تا تشخيص قطعي افسردگي داده شود. ارزيابي هايي که بدين منظور صورت مي گيرد شامل بررسي کامل تاريخچه نشانه ها (زمان شروع، طول مدّت و شدّت) است. همچنين بررسي مي شود که کودک اين نشانه ها را قبلاً هم داشته است يا نه و اگر چنين بوده، چگونه درمان شده است. براي تشخيص قطعي افسردگي از پرسشنامه ها (مثل پرسشنامه اختلال حالت و وضع رواني) و ساير ابزارهاي ارزيابي نيز ممکن است استفاده شود.
معمولاً پزشک متخصص درباره اين که کودک افکاري در مورد مرگ يا خودکشي داشته سوال مي کند و همچنين بررسي مي کند که آيا اعضاي خانواده کودک سابقه بيماري هاي رواني مانند اختلال حالت و وضع رواني يا سوء مصرف دارو و الکل داشته اند يا نه.
همچنين کودک براي ساير اختلالات سلامت رواني که معمولاً به همراه افسردگي وجود دارند، مورد ارزيابي قرار مي گيرد. براي مثال، کودکاني که اختلال دو قطبي دارند ممکن استADHDو يا اختلال رفتاري نيز داشته باشند.
روش هاي درمان افسردگي در کودکان
براساس گزارش ” انجمن روان پزشكان آمریكا” 85 درصد مبتلایان به افسردگی كبیر تا حد زیادی درمان می شوند. از این گذشته تشخیص به موقع بیماری سبب كاهش ، مدت و شدت بیماری می شود و با درمان مناسب می توان از بازگشت بیماری پیشگیری كرد یا از شدت آن كاست.
دو نوع درمان متداول برای افسردگی وجود دارد: روان درمانی و دارو درمانی، یعنی استفاده از داروهای ضد افسردگی. مسئله این است كه غالباً افسردگی، غلط تشخیص داده می شود و بیماران عموماً به چهار تا پنج پزشك یا روان پزشك مراجعه می كنند تا یكی از آنها به درستی بیماری را تشخیص دهد و درمان كند. در بعضی موارد تشخیص درست داده می شود ولی داروهای آرامبخش و خواب آور دو برابر میزان نیاز و یا كمتر از مقدار مناسب تجویز می گردد. از این گذشته بسیاری از بیماران گمان می كنند دچار ضعف شده اند و به پزشك مراجعه نمی كنند. در حالات شدید فاقد انرژی و امید به آینده اند.
طول درمان به نوع آن و شدت افسردگی وابسته است. در آزمایش های بالینی 50 تا 60 درصد بیماران ظرف چهار تا شش هفته و گاهی دو تا چهار هفته به درمان پاسخ می دهند، درمان كامل بین چهار تا شش ماه انجام می گیرد.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
روان درمانی به عكس دارو درمانی ظرف شش تا هشت هفته بهبود نشان می دهد. ولی برای بهبود كامل تا دوازده هفته طول می كشد. اگر روان درمانی در این مدت سود بخش نبود، دارو درمانی باید آغاز گردد.
روان درماني غالباً در کمک به کودک براي نشان دادن علائم مربوط به افسردگي مفيد است. اين کار شامل جلسات روان درماني فردي و نيز خانوادگي است. درمان رفتار شناختي
(CBT)
در درمان افسردگي کودکان بسيار موثر است. به عنوان بخشي از اين روش درماني، به کودکان ياد داده مي شود که ديده گاه سالم تر و مثبت تري نسبت به خود به دست آورند. کودکان از مزاياي درمان ميان فردي(IPT)نيز بهره مند مي شوند. اين روش درمان بر رابطه کودک با ديگران تمرکز مي کند و تلاش مي کند مهارت هاي ميان فردي کودک را بهبود بخشد. روان درماني خانوادگي، نوعي درمان ميان فردي است که در برگيرنده کلّ خانواده است. اين روش به ويژه در هنگامي که استرس هاي خاص خانوادگي وجود داشته باشد، بسيار مفيد و ياري رسان است.
دارو درماني و استفاده از داروهاي ضدافسردگي غالباً به طور عمده اي باعث رهايي از نشانه هاي مربوط به افسردگي مي شوند. دارو درماني معمولاً در مواردي استفاده مي شود که روان درماني به تنهايي براي برطرف کردن نشانه ها ناکام مي ماند و يا کودک داراي افسردگي مزمن يا عودکننده باشد. اين داروها به متعادل کردن سطح انتقال دهنده هاي عصبي در مغز کمک مي کنند و معمولاً براي يک دوره حداقل 6 ماهه تا يک ساله تجويز مي گردند. درمان برخي کودکان ممکن است سال ها به طول بيانجامد. هر چند شواهد اندکي وجود دارد که داروهاي قديمي تر مانند تري سيکليک آنتي دپرسانت ها (TCAها) در درمان افسردگي در کودکان و نوجوانان موثر باشند، امّا تأثير داروهاي جديد مثل SSRT ها کمتر مورد ترديد است.
تا کنون تنها فلوکستين(Fluoxetine)از طرف اداره دارو و غذاي آمريکا(FDA)براي درمان افسردگي در کودکان مورد تاييد قرار گرفته است. هر چند، بسياري از پزشکان داروهاي ضدافسردگي ديگري را براي بيمارانشان تجويز مي کنند. اين بدان معني است که پزشکان بر پايه نشانه هاي بيماري در هر کودک، از تجربه و قضاوت شخصي خود براي انتخاب دارو استفاده مي کنند. بررسي ها نشان مي دهد که در بسياري موارد اين داروها براي درمان افسردگي کودک مفيد بوده اند. به هر حال، پزشکان مختلف، روش هاي درماني متفاوتي دارند و به اولياء کودک توصيه مي شود که از پزشک در مورد داروهايي که تجويز مي کند و مزايا و خطرات استفاده از آ ن ها سؤال کنند.
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
بيماران بايد آگاه باشند که پزشک ممکن است براي تنظيم ميزان مصرف دارو براي حصول بهترين نتيجه و کمترين اثرات جانبي، نياز به کم و زياد کردن آن و يا تغيير دارو داشته باشد. به علاوه FDA اعلام کرده است که داروهاي ضدافسردگي، از جمله فلوکستين، ممکن است خطر فکر کردن به خودکشي را در بعضي بيماران، به ويژه کودکان و نوجوانان، افزايش دهد و از اين رو توصيه کرده است که کليه کساني که با اين داروها تحت درمان قرار مي گيرند، براي تغييرات غيرعادي رفتاري، مورد مراقبت دقيق قرار گيرند.
بر پايه مطالعه جديدي که در شماره جون 2006 مجله روان پزشکي آمريکا منتشر شده است، اسيدهاي چرب امگا 3 (يک نوع چربي اشباع نشده که در روغن ماهي يافت مي شود و پژوهش هاي نشان داده که براي رشد کودک اهميت دارد) مي تواند براي کودکان مبتلا به افسردگي عمده مفيد باشد. براي درک کامل تر تأثيرات امگا 3 بر نشانه هاي افسردگي، هنوز به پژوهش هاي بيشتري نياز است.
کودکان و نوجواناني که داراي اختلال دوقطبي هستند معمولاً توسط داروهايي که حالت و وضع رواني را ثابت و استوار مي کنند، مثل وال پروات( Valproate )و داروهاي ضد روان پريشي درمان مي شوند. جلسات روان درماني تکميلي نيز براي اختلال دوقطبي مفيد تشخيص داده شده است.
FDAبراي کودکاني که افسردگي شان از طريق دارو درماني مورد درمان قرار گرفته، رهنمود هاي خاصي را توصيه کرده است. در نخستين ماه درمان، کودکان بايد هر هفته از طرف پزشک ملاقات شوند. اين ملاقات ها در خلال هفته هاي پنجم تا هشتم درمان بايد يک هفته در ميان باشد و اگر مشکلي وجود نداشته باشد پزشک بايد در هفته دوازدهم کودک را دوباره ملاقات کند و پس از آن، با نظر و توصيه پزشک معالج.
دیگر انواع درمان افسردگی:
چند نوع درمان دیگر غیر از دارو درمانی و روان درمانی افسردگی وجود دارند: درمان با ایجاد تشنج به وسیله الكتریسیته، نور درمانی و درمان های جانشین، درمان با ایجاد تشنج به وسیله الكتریسیته برای بیمارانی تجویز می شود كه به اختلالات شدید خلق و خوی مبتلا هستند.
نور درمانی، به وسیله نور فلوئورسان با شدت 1000 واحد (لوكس) انجام می گردد. درمان های جانشین مثل ورزش منظم، در بیمار اعتماد به نفس ایجاد می كند. از این گذشته سبب افزایش تراز اندورفین در بدن می شود.
اندورفین به بخش هایی از مغز اثر می كند كه دست اندركار ادراك درد و هیجان اند. میزان این ماده در افراد افسرده كمتر از معمول است
دلايل و نشانه های افسردگي و درمان آن در کودکان
متخصصان، بستری كردن بیماران را در چهار حالت زیر توصیه می كنند:
-1وقتی بیمار قصد خودكشی دارد؛
-2وقتی بیمار چنان دلمرده است كه نمی تواند غذا بخورد؛
-3وقتی بیمار نشانه هایی از روان پریشی دارد؛
-4وقتی كه بیمار به بیماری خطرناك دیگری مثل دیابت مبتلا باشد.
عوامل زیر خطر بازگشت افسردگی را افزایش می دهند:
اگر نخستین افسردگی پیش از بیست سالگی رخ داده باشد و سابقه خانوادگی موجود باشد؛
اگر نخستین افسردگی شدید باشد و دیر به درمان اقدام شده باشد؛
اگر بیماری روانی دیگری نیز وجود داشته باشد؛
اگر فرد نسبت به استرس ها یا دیگر عوامل اجتماعی آسیب پذیرتر باشد
اگر فرد از افسردگی قبلی كاملاً بهبود نیافته باشد؛
اگر افسردگی در اواخر عمر رخ داده باشد.
گذر از افسردگی
برای گذر از یک دوره افسردگی به این نکات توجه داشته باشید:
تند نروید، از خودتان انتظار زیاد نداشته باشید. هر کاری را به صورت طبیعی انجام دهید. برنامه‌ای واقع گرایانه تنظیم کنید.
به افکارمنفی که ممکن است در شما وجود داشته باشد، اعتنا نکنید. افکاری از قبیل مقصر دانستن خود یا انتظارات غلط. این فکر بخشی از افسردگی است. اینها افکاریست که افسردگی شما را تشدید می کند.
خودرا با فعالیت‌هایی در گیر کنید که حس خوبی در شما ایجاد می‌کند یا احساس موفقیت را در شما به وجود می‌آورد.
زمانی که افسرده‌اید از تصمیم گیری های عمده درباره زندگی خود دوری کنید، اگر ضروری است که تصمیم بزرگی بگیرید از کسی که به او اعتماد دارید کمک بخواهید.
اجتناب از مواد روانگردان غیرمجاز. این مواد سبب افسردگی شدید می‌شوند و تداخل‌های خطرناکی با داروی ضد افسردگی تجویزشده برای شما دارند.
به نظر می رسد که فعالیت جسمی باعث بروز واکنش‌های شیمیایی در بدن می‌شود که ممکن است وضع روانی شما بهبود یابد.
ورزش کردن 4 تا 6 بار در هفته، هر بار حدود 30 دقیقه، هدف خوبی است. اما کمترین فعالیت جسمی هم می‌تواند مفید باشد.
امیدواری خود را حفظ کنید. برطرف‌شدن کامل افسردگی شما نیاز به گذر زمان خواهد داشت.
خودکشی
افرادی که افسردگی دارند بعضی وقت‌ها به فکر خودکشی می‌افتند.
این فکر بخشی از افسردگی است. اگر شما به آزار رساندن خود فکر می‌کنید، به پزشک خود، دوستانتان، خانواده خود یا به مراکز محلی مشاوره مقابله با خودکشی مراجعه کنید.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
