خواسته ها و انتظارات والدین از کودکان بر اساس سن آنها
كودكان برای قضاوت دیگران راجع به خودشان اهمیت فراوانی قائلند و چنانچه در حضور دیگران مورد توبیخ قرار گیرند رنجیده خاطر می شوند و در پارهای موارد رفتارهای تلافی جویانه از آنها سر خواهد زد. چنانچه حریم خانواده امنیت و اطمینان لازم را برای كودك فراهم كند، او به راحتی می تواند اشتباهات خود را بپذیرد و هر موردی را كه به او تذكر داده شود تغییر دهد. می توانیم به جای ناامیدكردن مكرر و پی در پی كودكان، آنها را به داشتن رفتارها و اندیشه های خوب و مثبت تشویق كنیم. به علاوه، لازم است از شتابزدگی بپرهیزیم. در واقع بایستی به مراحل رشد كودك دقت داشته باشیم؛ و به این نكته مهم توجه كنیم كه آیا كودك برای انتظاری كه از او داریم آمادگی لازم را دارد؛ یا خواسته و انتظار ما بالاتر از سن و توان اوست؟
رفتارهای كودكان و همین طور یادگیری بسیاری از رفتارها به رشد سیستم عصبی – مركزی مربوط میشود. پختگی سیستم عصبی- مركزی بایستی انجام شود تا كودكی قادر باشد صحبت كند، حركت كند، راه برود، معنای بسیاری از مطالب را درك كند و خود قادر به انجام عمل باشد. پس انتظار پیش از موقع و در واقع انتظارات زودرس از كودكان باعث فشارها و استرسهای روحی برای آنان می شود و چنانچه كودكان نیز با كلام و زبان خود، والدین را از این وضعیت آگاه نكنند، این فشارها به گونه ای دیگر خود را نشان می دهند. مثلاً ممكن است به صورت علائم و نشانههای جسمانی یا حركتها و پرشهایی كه به تیك عصبی شناخته میشوند ظاهر گردند. والدین محبت كنندهِ افراطی كه معیارهای تربیتی و روشهای یادگیری را در نظر نمی گیرند و صرفاً با محبتهای بی حد و حساب مانع اجتماعی شدن رفتارهای كودكان می شوند. چنین كودكانی معنای صبر و تحمل را در زندگی نمیآموزند و انسانهایی عجول و شخصیتهایی متزلزل بار خواهند آمد.اهمیت و ضرورت دانستن مطالب و نكات مطرح در مورد رشد كودكان آن است كه به والدین این شناخت را می دهد كه به انتظارات خود نگاه مجددی داشته باشند تا چنانچه انتظارات و خواسته های آنها بیش از حد توان فرزندان است و یا برعكس، خواستههایشان بسیار كمتر از توانمندی كودكان است، رفتارهای خود را اصلاح كنند. فرصتهایی كه به كودكان داده می شود تا در جمع همسالان خود قرار بگیرند باعث می شود كه ضمن بازی ، با هم ارتباط برقرار كنند و بسیاری رفتارهای اجتماعی را از یكدیگر بیاموزند. همكاری، تعاون، اشتراك و نظایر آن از مفاهیمی است كه میتوان با قرار دادن كودكان در گروه همسن به آنها آموخت. رفتارهایی كه از كودكان سر می زند و در واقع سبك زندگی آنان را نشان می دهد، آموختنی و اكتسابی است. بنابراین آن چه در مورد شخصیت، عادات، تجربیات و یادگیری كودكان مشاهده می كنیم، همه نشأت گرفته و تأثیرپذیر از محیط زندگیشان است. روشهایی كه والدین در قبال فرزندان اعمال میكنند، از جمله روشهای تشویقی و تنبیهی، قوانین و مقررات در خانواده، نحوه اجرای قوانین خانواده، انعطاف داشتن، سختگیر، قاطع و یا تسلیم شونده بودن در ساخت فكری كودكان و رفتارهای آنان بسیار مؤثر است.
گردآورنده : سارا گودرزی