آموزش حرف زدن به کودکان نوپا
كودكان به طور ذاتي به صداي انسانها علاقه دارند، همچنين به طور طبيعي مايل هستند هنگامي كه فرد ديگري صحبت مي كند، به حرفهاي او گوش داده و توجه كنند. شما هنوز هم مي توانيد از اين تمايل ذاتي كودك خود، مثل همان وقتي كه او كوچكتر بود، بهره ببريد.
چگونه مي توانم به كودك خود كمك كنم تا حرف زدن را ياد بگيرد؟
هر چقدر مي توانيد به صورت مستقيم با كودك خود صحبت كنيد. سعي كنيد بعضي وقتها، اين صحبتها صرفا بين شما و او بوده و شخص ثالثي بين شما نباشد. اگر شما در حال حرف زدن يا كتاب با شعر خواندن براي او به همراه يكي از برادر يا خواهرهاي بزرگترش باشيد، نمي توانيد لغات و اصطلاحات را به ميزان مورد نياز او تكرار كنيد، يا براي او توضيح دهيد؛ در واقع اگر شما با او تنها بوديد، او مي توانست خيلي بيشتر از اين فرصت استفاده كند. هنگام حرف زدن، به او نگاه كنيد؛ اجازه دهيد صورت و حركات صورت شما را ببيند.
با تطبيق دادن حرفهاي خود با كارهايي كه انجام مي دهيد، اين امكان را براي كودك فراهم كنيد كه معناي حرفهاي شما را بهتر بفهمد. مي توانيد بگوييد: «حالا پيراهنت را در مي آورم»، و پيراهنش را دربياوريد؛ سپس بگوييد: «حالا نوبت كفشهايت است»، و به سراغ كفشهايش برويد.
آموزش حرف زدن به کودکان نوپا
همچنين مي توانيد با تطبيق دادن حرفهاي خود با حركات مختلف صورت، احساسات خود را به صورت نمايشي به او نشان دهيد. سن او به اندازه اي نيست كه بتوانيد او را دست بيندازيد (و البته در هيچ سني نبايد اين كار را بكنيد). اگر او را به گرمي در آغوش بگيريد و بگوييد: «عفريته شلخته بدريخت مامان كيه؟» او گيج خواهد شود! صورت شما، و در آغوش گرفتن او، احساس ديگري را به او منتقل مي كند با اين مضمون كه «دختر خوشگل مامان كيه؟».
به كودك كمك كنيد تا معناي كلي حرفهاي شما را بفهمد؛ و اگر او نمي تواند حرفها و كلمات شما را تك تك و به صورت دقيق متوجه شود، ايرادي ندارد. اگر در حال غذا پختن هستيد، بشقابها را روي ميز بچينيد، با دست به او اشاره بكنيد، و بگوييد: “الآن وقت ناهار است”. كودك مي فهمد كه ناهارش آمده شده و به زودي مي تواند غذا را جلوي خودش و روي ميز ناهارخوري ببيند! البته اگر شما با حركات دست و نشان دادن بشقاب و غذا، او را راهنمايي نمي كرديد، او ممكن بود معناي “الآن وقت ناهار است” را نفهمد. او معناي لغات را با تكرار آنها در موقعيت مناسب و درك لغات و كاربردشان، ياد مي گيرد.
او را در احساساتي همچون اشتياق، هيجان و تاكيد، مشاركت دهيد. صحبت كردن در مورد جريان عشق يا در مورد گروهي از پرندگان نادر در آسمان، مي تواند ابزار مفيدي براي جلب توجه كودك و انگيزه دادن به او باشد تا براي درك مفهوم حرفهاي شما تلاش كند.
چگونه مي توانم به كودكم كمك كنم تا با ديگران، صحبت كند؟
آموزش حرف زدن به کودکان نوپا
به كودك خود كمك كنيد تا بفهمد كه “حرف زدن” تنها وقتي معنا پيدا مي كند كه انسان با افراد ديگر حرف بزند. اگر شما با خودتان حرف بزنيد و منتظر جواب دادن ديگران نباشيد، يا حداقل كودك اينطور احساس كند؛ يا هنگامي كه كودك يا يكي ديگر از اعضاي خانواده با شما حرف مي زند، به او جواب ندهيد؛ او احساس خواهد كرد كه كلمات و جملات، صداهايي بي معنا و كاملا به درد نخور هستند.
سعي كنيد برنامه هاي راديو و تلويزيون به عنوان “صداي زمينه” دائمي هنگام مكالمات شما و فرزندتان نباشند. اگر مي خواهيد راديو را زماني كه در آشپزخانه هستيد و يا در تمام طول روز روشن بگذاريد، فقط وقتي اين كار را بكنيد كه راديو در حال پخش موسيقي باشد. هنگامي كه يك برنامه جدي در حال پخش است و يك، دو يا چند نفر در آن در حال صحبت كردن هستند، به دقت به حرفهاي آنها گوش دهيد. در ضمن، به كودك خود نشان دهيد كه شما معناي حرفهايي را كه از راديو پخش مي شود (و كودك شما قادر به ديدن آنها نيست)، مي فهميد.
در اين دوره، شما تقريبا به مترجم كودك خود تبديل شده ايد. شما خواهيد ديد كه فهميدن حرفهاي كودك براي شما آسان تر از غريبه ها است؛ كودك شما هم مي بيند كه شما و ديگر افرادي را كه ارتباط ويژه اي با او دارند، بهتر از غريبه ها درك مي كند.
چگونه مي توانم “راست” و “دروغ” را به كودك خود ياد بدهم؟
آموزش حرف زدن به کودکان نوپا
كودك شما ممكن است كلمات جديد را ياد بگيرد و آنها را به درستي مورد استفاده قرار دهد، اما معناي ظريف و دقيقي را كه بزرگترها از اين كلمات برداشت مي كنند، متوجه نشود. به عنوان مثال، او ممكن است معناي كلمه “قول” يا “تعهد” را نفهمد؛ اما با اين حال به درستي از آن استفاده كند. اگر شما بگوييد: «اجازه داري پنج دقيقه بيشتر بازي كني، اگر قول بدهي بعد از آن مستقيم به اتاق خوابت بروي»، او ممكن است با شادي بگويد: «قول مي دهم». با اين حال، اين كلمه براي او فقط اين معني را مي دهد كه مي تواند پنج دقيقه ديگر هم بازي كند. پس از پنج دقيقه، او از شما مي خواهد كه پنج دقيقه ديگر هم بازي كند؛ و البته وقتي با كنايه و سرزنش به او مي گوييد: «اما تو قول دادي»، نمي تواند بفهمد كه چرا مورد سرزنش واقع مي شود.
همچنين، استفاده او از كلمات ممكن است همواره منطبق بر واقعيت نباشد. كودك شما ممكن است بتواند به راحتي صحبت كند، ديگران را متهم كند و يا حرفهاي ديگران را رد و انكار كند، در حالي كه معناي حرفهاي خود را به طور دقيق نفهمد. او آنگونه كه احساس مي كند، حرف مي زند. ممكن است در يك دعوا با خواهرش، زمين بخورد و پايش زخمي شود؛ بعد به سراغ شما بيايد و بگويد كه خواهرش او را هُل داده است (در حالي كه واقعيت ندارد). هرچند خواهرش زانوي او را زخم نكرده، اما احساسات او را اذيت كرده است؛ و كودك شما بر طبق احساسش حرفي را مي زند كه ممكن است از نگاه بزرگترها و در مقايسه با واقعيت، صحيح نباشد.
با رشد سن او، شما مي توانيد ارزش قولهايي را كه آگاهانه داده شوند و با دقت نيز رعايت شده و به آنها عمل شوند، به او نشان دهيد؛ همچنين اهميت راست گفتن و پرهيز از دروغ را نيز به او آموزش دهيد. اما هنوز براي اين كار خيلي زود است. با گفتن چيزها و مفاهيمي كه كودك قادر به درك آنها نيست، او را گيج نكنيد. او تمام تلاش خودش را مي كند تا شما را خوشحال كند؛ اما اگر شما به اين مقدار راضي نيستيد و تواناييهاي طبيعي يك كودك نمي تواند موجب خوشحالي شما شود، بايد بدانيد كه او (شايد هرگز) نخواهد توانست شما را راضي كند!
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
