تاثیر ماهواره بر اعتیاد نوجوانان

همان گونه که می‌دانیم هجوم شدید تبلیغات ماهواره ای و رسانه های گروهی غرب به سوی میهن عزیزمان ایران برای از بین بردن آداب و رسوم ایرانی ـ اسلامی، آغاز شده و نمی‌توان آن را انکار کرد.
اما نقش رسانه‌ها در اعتیاد نوجوانان چیست؟ سینما، رادیو، تلویزیون، اینترنت، ماهواره، نشریات و روزنامه‌ها گاهی ایده‌هایی را به نوجوانان منتقل می‌کنند که حتی نمی‌توان به آن فکر کرد. رسانه های بیگانه از قبیل ماهواره و اینترنت ارزش‌ها و اعتقاداتی را به نوجوان می‌آموزد که چه بسا والدین با آن‌ها مخالفند. ماهواره‌ها بعضاً باعث تشویق رفتارهای خطرناک می‌شوند؛ سرکشی و طغیان، روابط جنسی، مواد مخدر، قانون شکنی و حتی ارتکاب خشونت. نوجوان در این شرایطِ دوگانه که از یک طرف نمی‌خواهد با او مثل کودکان رفتار شود، اما هنوز آمادگی رفتار بزرگسالان را ندارد با مشکلات زیادی روبه روی می‌شود. واقعیت‌هایی درباره‌ی مسائل بسیار مهم، آخرین مد روز، قهرمانان مورد ستایش، خیالبافی های مورد تأیید و ترغیب کننده، محصولات جذاب بازار، داستان‌های جالب، همه عواملی هستند که می‌توانند نوجوان ایرانی را به دام انداخته و او را سرگرم بازی‌های خود کرده و به گروه های منحرف و شیطانی بکشاند. در این دهکده‌ی جهانی که تبلیغات افسار گسیخته از هر سمت و سویی به زندگی خصوصی افراد راه پیدا می‌کنند، نمی‌توان نوجوان را محدود به زندگی در یک اتاق و یک شهر کرد باید با واقعیات روبرو شود و راه حل‌های آن را تجزیه و تحلیل کند.
دنیای بازی‌های رایانه ای و سرگرمی‌های مجازی، دنیایی است که قهرمانان مورد علاقه نوجوانان در آن زندگی می‌کنند. نوجوان از قهرمان مورد علاقه‌ی خود الگو برداری می‌کند و سعی می‌کند رفتارهای او را، تقلید کند. مثلاً می‌توان در این مورد از تبلیغات تجاری برای نوعی خاص از پوشاک نام برد. افراد زیبا، جذاب، دارای جاذبه های جنسی و قیافه های موفق که دارای اعتماد به نفس، خوشحال و سرزنده و پرشور و نشاط و محبوب به نظر می‌رسند، به نوجوانان تأثیر پذیر، شیوه‌ی زندگی خوب را می‌آموزند! ممکن است کسی فکر کند که مخاطبِ تبلیغاتِ مربوط به سیگار و مشروبات الکلی، صرفاً نوجوانان و جوانان نیستند. اما در واقع چنین است. استفاده از جوانان جذاب و خوش سیما به عنوان مدل، وسوسه‌ی مصرف مواد مخدر را افزایش می‌دهد زیرا نوجوانان به شدت تمایل به هم‌ذات پنداری با افراد بزرگ‌تر از خود دارند.

تاثیر ماهواره بر اعتیاد نوجوانان

سرمایه گذاری تبلیغاتی بسیار گسترده ای در رسانه های گروهی غرب صورت می‌پذیرد و سالانه هزاران آگهی خوش آب و رنگ در زمینه‌ی مشروبات الکلی از طریق ماهواره‌ها نشان داده می‌شود. حتی پزشکان فراوانی نیز در پی آسیب‌های نوجوانان در برابر تبلیغات این گونه مواد تفریحی ویژه، اعتراضات زیادی کرده‌اند. و اما وظیفه‌ی نوجوانان و والدین آن‌ها در این زمینه چیست؟ گفتیم که نوجوان باید درک درستی از نوجوانی، همچنین از مواد مخدر و مشروبات الکلی داشته باشد.

باید با مضرات و آثار سوء آن آشنا باشد. خود را با شادی‌های کاذب و زودگذر اما اثرات مخرب و ماندگار مشغول نکند. به جای شرکت در پارتی‌هایی که به او هیجان می‌دهد که برای روح و جسم او اثرات مرگبار دارد خود را با دنیای آرام بخش معنویات آشنا کند. وظیفه‌ی والدین در قبال این گونه تبلغیات مخرب باید حساب شده باشد و به روحیات حساس نوجوان و جوانان لطمه وارد نکند. نباید فوراً او را محکوم به کفر، بی دینی و یا بی مسئولیتی کرد، اگر والدین نمی‌توانند جوان خود را درست راهنمایی کنند می‌توانند از یک مشاور آگاه در امور نوجوانان کمک بگیرند. آن‌ها باید برخوردی صادقانه، از روی دلسوزی و آگاهی با نوجوانِ خود داشته باشند.
نوجوان باید بداند که برای والدین خود دارای ارزش بالایی است. همان طوری که قبلاً اشاره شد، ممکن است نوجوان به دلایلی از خانواده جدا شود، شاید بتوان اولین گام انحراف در دوره‌ی نوجوانی را «جدایی عاطفی نوجوان از والدین» دانست. در این بین پدر معمولاً بیشتر از مادر غافلگیر می‌شود. چون معمولاً پدر فرصت کمتری را به فرزند خود اختصاص می‌دهد. زمانی به محض ورود به خانه، کودک سوی پدر می‌دود و به دیدنش شور و غوغا به راه می‌اندازد. پدری که حتی سلام یا یک شب به خیر تنها را هم از فرزند خود دریغ می‌دارد، این کودک با سرخوردگی عاطفی در سنین نوجوانی مواجه می‌شود و جدایی از پدر و مادر را بهترین راه برای مقابله با افسردگی موجود می‌پندارد و به سوی گروه های هم سال و احتمالاً مصرف مواد کشیده می‌شود. شاید یکی از عوامل غفلت والدین از نوجوان را توجه بیش از حد به رفاه نوجوان و فراهم آوردن امکانات مالی و بذل و بخشش آن‌ها نسبت به نوجوان دانست. آن‌ها از این نکته که نوجوان نیاز دارد تا با او ساعتی را صرف کنند، غافلند. فرزندان نیاز به محاوره و مکالمه با والدین دارند، آن‌ها در یک سن حساس با مسائل خاص خود، به پشتیبانی و حمایت والدین محتاجند. نوجوان به یک محیط گرم خانوادگی، به توجه پدر و مادر که با حوصله به پرسش‌هایش پاسخ گویند، نیاز دارد.

دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا