تغذیه کودک در زمان بیماری
در دوران بیماری کودک بی اشتها، بهانه گیر و خسته است، اگر مادر به تغذیه او بی توجهی کند او دچار مشکلات دیگری هم شده و درمان او سخت و طولانی می شود.
مادران باید در این دوران توجه داشته باشند که…
▪ نیاز کودک بیمار به مواد غذایی افزایش می یابد.
در دوران بیماری برای اینکه بدن بتواند با عوامل بیماری زا مقابله کند نیاز به انرژی و مواد معدنی دارد که باید از طریق غذا تأمین شود. اگر به شخص بیمار غذا داده نشود بدن او ضعیف شده و نمی تواند در مقابل عوامل بیماری زا مقاومت کند. در این صورت بیماری او شدیدتر می شود و دیرتر بهبود پیدا می کند. در طول دوران بیماری اگر غذای کافی مصرف نشود چربی ذخیره در بدن برای تولید انرژی مصرف می شود و عضلات تحلیل می رود و درنتیجه وزن کمتر می شود.
▪ اتلاف بیشتر مواد غذایی از بدن کودک:
اگر بیماری با علائمی مثل اسهال، استفراغ یا تب همراه باشد در هر سه حالت مواد غذایی بدن از دست می رود، در تب نیز با افزایش حرارت بدن انرژی بیش از حالت عادی مصرف می شود.
▪ دریافت مواد غذایی کم می شود
معمولاً در دوران بیماری به ویژه کودک بیمار به شدت بی اشتها می شود. اگر زخم در دهان یا گلو داشته باشد اگر در اثر سرماخوردگی و گرفتگی بینی برای نفس کشیدن مشکل داشته باشد، غذا خوردن برای کودک سخت می شود. در دوران بیماری از یک طرف نیاز کودک به مواد غذایی افزایش می یابد چون می خواهد با عامل خارجی مقابله کند و همزمان دریافت غذا به دلیل بی اشتهایی کم می شود و از طرف دیگر از طریق تب، درمان، استفراغ، اتلاف غذا و انرژی هم پیش می آید. همه این عوامل دست به دست هم می دهند و وزن کودک کم می شود این آغازی است برای توقف و یا تأخیر رشد کودک که با پایش رشد و توجه به روند منصفی رشد کودک می توان آن را دید.
در این حالت مادران باید تا حد امکان به کودک غذا بدهند چون باعث می شود وزن او کم نشود و یا وزن کمتری را از دست بدهد و روند بهبودی او سریعتر شود.
تغذیه کودک در زمان بیماری
● روشهای غذا دادن به کودک
▪ قبل از غذا دادن به کودک دست و صورتش را بشوید تا احساس آرامش کند
▪ غذا دادن به کودک بیمار مشکل و خسته کننده است و باید سعی کنید با صبر و حوصله زیادی به کودک غذا بدهید.
▪ در طول بیماری کودک را به خوردن غذا تشویق کنید.
▪ حتی اگر مقدار کمی غذا بخورد بهتر از آن است که چیزی نخورد.
▪ درحالتی که کودک خواب آلود است به او غذا ندهید.
▪ از غذاهایی که در حالت سلامت، کودک به آنها علاقه بیشتری دارد به او بدهید.
▪ غذاهای نرم مثل سوپ، فرنی و پوره به او بدهید.
▪ برای نرم کردن غذا از شیر یا روغن مایع استفاده کنید.
▪ کودک را مجبور به خوردن غذا نکنید چون باعث تهوع در او می شود.
▪ در صورت گرفتگی بینی قبل از دادن غذا به او بینی اش را تمیز کنید.
▪ به کودک بیشتر از قبل غذا بدهید و دفعات وعده غذایی را زیاد کنید.
▪ اگر کودک تب دارد وقتی تب او پایین آمد، به او غذا بدهید.
● روش تغذیه کودک اسهالی:
▪ در صورتی که شیرخوار اسهالی شده دفعات شیردهی را زیاد کنید.
▪ غذاهای آبی و سوپ به کودک بدهید.
▪ برای جبران آب از دست رفته مایعاتی مثل دوغ، او.آر.اس و لعاب برنج و … بدهید.
▪ علاوه بر غذاهای آبکی کته و گوشت ماهیچه، مرغ به او بدهید.
▪ موز، اسفناج … را که دارای پتاسیم هستند به کودک بدهید.
▪ از دادن نوشابه و آب میوه صنعتی به کودک اسهالی خودداری کنید.
تغذیه کودک در زمان بیماری
باید توجه داشت که کودکان مبتلا به اسهال به علت دفعات اجابت مزاج آب بدن شان به همراه سدیم و پتاسیم را از دست می دهند برای جلوگیری از خطر کم آبی و مرگ در آنان باید غذایشان بیشتر شود تا سریعتر بهبود یابند.
● تغذیه کودکی که استفراغ می کند:
▪ درصورتی که کودک تهوع دارد دادن غذا را تا چند ساعت قطع کنید ولی هر ۱۰ دقیقه ۲-۳ قاشق به او مایعات سرد بدهید.
▪ بعد از اینکه چند ساعت از قطع شدن استفراغ در او گذشت ۶-۸ قاشق غذا شیر یا پوره رقیق به او بدهید.
▪ اگر بعد از شیر یا پوره استفراغ نکرد بعد از دو ساعت به همان میزان به او شیر یا پوره بدهید.
● تغذیه دوران نقاهت:
در دوران نقاهت برخلاف زمان بیماری کودک اشتهای بهتر و بیشتری دارد. در این زمان باید مادران برای جبران وزن از دست رفته کودک در دوران بیماری به او غذای بیشتر بخورانند.
▪ وعده های غذایی را بیشتر کنند.
▪ در هر وعده غذای بیشتری به او بدهند.
▪ غذایش را مقوی تر کنند.
منبع:انجمن درمانگران ایران
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
