رفتار با كودكان در بيمارستان
این مقاله برگرفته از کتاب “رفتار با کودکان در بیمارستان” نوشته پلانک و ترجمه رزمجو از انتشارات آستان قدس است.
با توجه به این که تجربه بستری شدن در بیمارستان بسیار استرس زا و ناخوشایند است، کودکان بیشتر از بزرگسالان در خلال این تجربه آسیب می بینند و این امر در روند رشد طبیعی آنان اختلال ایجاد می کند، مقاله حاضر نکات کلیدی و برجسته کتاب مذکور را برای استفاده پزشکان اطفال، پرستاران، والدین، روانشناسان و هر کسی که به نحوی با کودکان بستری در بیمارستان در ارتباط می باشد خلاصه کرده است. امیدوارم با ارائه این اطلاعات کمکی هر چند کوچک برای کمک به کودکان بستری شده در بیمارستان، که روزهای سختی را می گذرانند، کرده باشم. والدین و مراقبان کودک باید بدانند که می توانند با به کار گیری تکنیک هایی ساده و کاربردی، حتی بدون کمک گرفتن از متخصصان و هزینه های زیاد و تنها با استفاده از راهکارهایی علمی و خلاقیت خود، کودکان را امیدوار نگاه دارند و دستیابی به سلامتی جسمی کودکان را تسهیل نمایند.
- کودک را با بیمارستان آشنا کنید. این امر بهتر است توسط والدین و بخصوص مادر انجام گیرد. در صورتی که والدین قادر به انجام این کار نباشند پرستاران می توانند کودک را با بیمارستان آشنا کنند. ارائه اطلاعاتی در مورد قوانین غذا خوردن، خوابیدن یا کارهایی که در بیمارستان برای کودک انجام می شود با کمک تصاویر و به زبان کودک موجب کاهش اضطراب او می شود. می توان از یک جزوه یا بروشور هم برای این کار استفاده نمود.
- مادر در کنار کودک بماند. در برخی کشورهای مثل ژاپن بر جدایی مادر از بیمار در بیمارستان تاکید می شود که خود موضوعی اضطرب ا آور برای کودک می باشد. پدر هم می تواند ساعاتی از روز را در کنار کودک باشد.
رفتار با كودكان در بيمارستان
- هنگام جدا شدن از کودک با او خداحافظی کنید. برخی والدین به دلیل ترس از گریه و بی قراری کودک بدون خداحافظی او را ترک می کنند که همین امر جدایی را برای کودک وحشتناک تر می کند و ممکن است تصور کند که والدینش هرگز باز نخواهند گشت.
- از کودکان برای کمک به یکدیگر بهره بگیرید. کودکانی که در بیمارستان بستری می شوند به دلیل ترس از درد و دوری از خانواده با یکدیگر پیوند محکمی برقرار می کنند که همین عامل می تواند به بهبودی وضعیت روانی آنان و تسریع درمان شان کمک کند.
- قبل از آزمایش ها یا اعمال جراحی به کودک آگاهی بدهید. مطلع کردن کودک توسط کتاب های مصور، داستان های کودکانه، بازی، نقاشی یا صحبت کردن می تواند در کاهش شدید اضطراب کودک از وقایع ناخوشایندی که برایش رخ خواهند داد موثر باشد و در آینده بهبودی وی را تسهیل نماید.
- آموزش و یادگیری در بیمارستان متوقف نمی شود. می توان با استفاده از موضوعات مورد علاقه کودکان و کمک گرفتن از وسائل کمک آموزشی، فرآیند آموزش را طی دوران بستری شدن کودک ادامه داد. گاهی بعضی از استعدادها و علایق کودک را می توان در این شرایط شناسایی نمود (برای مثال علاقه به تحقیقات در حوزه پزشکی یا مراقبت از بیماران دیگر).
- به كودكان فرصت و فضاي مناسب براي شرح اتفاقاتي كه براي شان رخ داده است را بدهيد. كودكان قادر نيستند كه همانند بزرگسالان در مورد تجارب ناخوشايندشان صحبت كنند. به همين دليل استفاده از بازي يا نقاشي به عنوان ابزاري براي تسهيل بروز هيجانات كودكان به آن ها كمك مي كند هر چه بهتر با مشكلات شان كنار بيايند. تنها پس از اين كه کودکان بتوانند با ترس هاي خود مقابله كنند قادر خواهند بود از فعاليت هاي سابق خود لذت ببرند.
- با امکانات و خدمات بیمارستان آشنا شوید. بعضی از بیمارستان ها جزواتی برای شرح خدمات و تجهیزات خود به والدین ارائه می دهند. در صورتی که چنین امکانی وجود ندارد می توانید از پرستاران بخواهید که امکانات و خدماتی را که بیمارستان برای کودک شما ارائه می دهد را برای تان توضیح دهد.
به اميد روزي كه كودكان بستري شده در بيمارستان دردهاي روانشناختي كمتري را متحمل شوند.
اسما عاقبتي، دكتري روانشناسي باليني، متخصص كودك و نوجوان
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
