ویژگیهای بازی کودکان در هر دوره رشدی
بازتابها تولد – 1 ماهگی – پاسخ غریزی به محرکها
– شروع تقلید برخی رفتارها: باز کردن دهان، بیرون آوردن زبان در بغل گرفتن، حرف زدن، لالایی، قصه، تماس چشم در چشم و انجام حرکاتی با اعضای صورت خود
– آینه نشکن
– تحریک حواس
واکنشهای چرخشی نخستین 1 – 4 ماهگی
– کشف تصادفی کنشهای بدن خود: «گرفتن، چنگ زدن، رها کردن و اصوات».
– تکرار این حرکات بدنی
– هماهنگی تدریجی کنشها
– دستکاری اشیا
– کشف، تکرار، لذت = بازی – تحریک حواس: رنگهای متضاد، تصاویر سیاه و سفید، بوهای مختلف، مزهها، آب بازی، قصه
– وسایل صداساز: جغجغه، آویزهای موزیکال، کلیدهای صدادار
– حرکات دست و ایجاد صدا: دستکشهای نخی زنگولهدار
– وسایلی برای چنگ زدن، فشار دادن، احساس کردن، به دهان بردن
– تقلید صداهای نوزاد توسط بزرگسال
– تصاویر رنگی ملایم، تصاویر بزرگ و مشخص، ملودیها
– قلقلک دادن، بازیهای لی لی حوضک، چرخ چرخ عباسی و … برای تقویت پنجههای دست و پا
ویژگیهای بازی کودکان در هر دوره رشدی
واکنشهای چرخشی دومین 4 – 8 ماهگی –
تقلید منظم و نظامدار: تقلید حرکات در حد توانایی خود،
منبع تقلید قابل دیدن باشد.
– افزایش توجه کودک به اشیا
– ایجاد تغییر در محیط و دخل و تصرف اشیا – رفتار و بازیهای تکراری: کوبیدن یك شی بر روی میز، پاره کردن روزنامه
– کشیدن نخ یا زدن دکمه و به صدا در آوردن وسیله
– بازیهای هیجانی: بالا و پایین انداختن نوزاد، قایم باشک، پوشاندن صورت، پنهان شدن پشت صندلی،
– وسایلی که بتواند آن را به کار اندازد: عروسکهای فشاری، دایرهزنگی کوچک، مکعبهای نرم، بازی با حباب
تقلید حرکات نامرئی ٨ – 12 ماهگی – شروع رفتار ارادی، کاربرد آموختهها یا الگوهای قبلی برای رسید به هدف
– پی بردن به ثبات اشیا، شی مستقل از اوست و قادر به جستوجوی آن است.
– روابط علت و معلولی
ویژگیهای بازی کودکان در هر دوره رشدی
– شروع مفهوم نمادین، نگهداری ذهنی تصویر شی بدون حضور آن – مهارت دستی و ارتباط دادن اشیا به یكدیگر: وسایل چیدنی، کاپهایی در اندازه و رنگ مختلف، ،ظروف داخل کابینت
– وسایل موزیکال با انواع صداها، طبل، زیلفون، توپ و وسایل غلتاندنی، تلفن
-دالی موشه، پنهان کردن وسایل بازی مورد علاقه کودک
– آب بازی، پرو خالی کردن آب با قاشق و فنجان
– کتابهای لمسی با تصاویر برجسته و شفاف
– بازیهایهارمونیک و حرکتی: آواز خواندن و دست زدن، شکلک در آوردن، وسایل کشیدنی
بازیهای تشخیص اشیا و «بده بستان»
ویژگیهای بازی کودکان در هر دوره رشدی
واکنشهای چرخشی نوع سوم 12 – 18 ماهگی
– تلاش برای تغییررفتاری به جای تکرار محض آن
– تقلید کلمات و حرکات پیچیده
– تلاش برای کشف اشیا و پیرامون خود با آزمایش و خطا – شناخت خواص اشیا و انتخاب آنها: وسایل ترکیبی، چرخ دستی، پازل
– انجام بازی به شکلی تازه و هیجانی: رها کردن وسیله در آب سپس آن را به زیر آب بردن تا بالا بیاید، ابزار آلات موسیقی، وسایل سوار شدنی
– بازی با یك شی برداشته شده، لمس و تشخیص اشیا در کیسه
– آب بازی: تغییرات اشیا مختلف در آب، حرکات مختلف در آب
– نقاشی
نمادین کردن
ویژگیهای بازی کودکان در هر دوره رشدی
18 – 24 ماهگی
– استفاده از وسایل به شکل پیچیده
– به کار بردن یك شی به جای شی دیگر
– تقلید پیچیدهتر، رفتارهای حیوانات یا چیزهای غیر انسانی حتی در نبود آنها – پرتاپ توپ ، علاقه به بازی با وسایل واقعی
– وسایلی برای آب بازی، ماسه بازی
– جورچینها
وسائل حرکتی: سه چرخه، ماشین
– نقاشی با انگشت
– بازیهای خیالی: عروسک و حیوانات پارچهای و نرم، مدلهای کوچک وسایل زندگی
– کتاب و قصهگویی و بحث و گفتگو با نوپا
سلامت نیوز
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا