برای علاقه مند کردن کودکان به کتاب راه های متعددی وجود دارد که در ادامه به نمونه هایی اشاره می شود؛ به یاد داشته باشیم که این شیوه‌ها باید نوعی بازی و سرگرمی باشند تا کودک با علاقه آنها را دنبال کند.
(کرمِ کتاب برای نوآموزان و دانش‌آموزان)
ابزار بازی:
کاغذ رنگی، یک شیء گرد، قیچی، قلم، مداد و نوارچسب
کودکان شما با درست کردن یک کرم کتاب، خود به کرم کتاب تبدیل می شوند. اگر کِرم به قدر کافی بزرگ شود، دور تا دور اتاق کودک را می گیرد و دم کرم به سر آن می رسد.
کودک کاغذ رنگی را حلقه حلقه می بُرد و کنار می گذارد. به تدریج به ازای هر کتابی که می‌خواند یک حلقه کاغذ رنگی به بدن آن اضافه می کند. (حلقه‌ها را می توان مثل دنباله بادبادک درست کرد.)
سرِ کِرم را با پونز یا سوزن ته گرد به گوشه دیوار بچسبانید تا کِرم از یک جهت (راست یا چپ) بزرگ شود. برای این که کِرم دور تا دور اتاق را بگیرد جایزه‌ای در نظر بگیرید. بچه‌ها برای دریافت جایزه به طور مرتب کتاب می خوانند و به طول کرم می افزایند.
به کودک بیاموزید که وقتی خواندن هر کتاب تمام شد، روی حلقه کاغذ نام کتاب و نام نویسنده را بنویسد و بعد آن را به بدن کرم اضافه کند. این حلقه‌ها نماینده تعداد کتاب هایی اند که او خوانده است.
– نام من هم چاپ شده است!
(برای نوآموزان و دانش آموزان)
ابزار بازی:
صفحه ای از روزنامه، مدادرنگی
کودکانی که تازه خواندن و نوشتن را یاد گرفته اند میل دارند عنوان های درشت روزنامه‌ها را بخوانند. از آنها دعوت کنید روی پای شما بنشینند و روزنامه را در دست بگیرند.
یکی از حروف الفبا (مثلاً «ن») را انتخاب کنید و از کودک بخواهید در تیترهای روزنامه هرجا شکل «ن» را دید با مداد رنگی دور آن خط بکشد. بعد از این که با چند حرف تمرین کرد، می تواند در خط های ریز هم این کار را انجام دهد.
حالا به او بگویید: «آیا می دانی نام تو هم در روزنامه چاپ شده است؟» کودک تعجب می کند و به دنبال اسم خود روزنامه را زیر و رو می کند. وقتی نتوانست نامش را پیدا کند، می پرسیم: «نام تو چیست؟» مثلاً می گوید: «بهراد!» می‌گوییم: «خوب بهراد چند بخش است و صدای هر بخش چیست؟» در حالی که خودمان هم آن را بخش می کنیم و صداها را بر زبان می آوریم، نام او را در بالای صفحه روزنامه می نویسیم. سپس از کودک می خواهیم که حروف نام خود را در روزنامه پیدا کند و دور آنها خط بکشد و از کنار هم گذاشتن آن حرف ها به نام خود برسد. پس از آن او می تواند نام برادر، خواهر، دوست، عمو، دایی، پدربزرگ یا مادربزرگ را هم پیدا کند. این بازی را می توان در صفحه‌های مختلف روزنامه ادامه داد.
– شبانه روز کتاب بخوانید
(برای نوآموزان)
ابزار بازی:
یک برگ کاغذ یا مقوا، خط کش یا نقاله، مداد رنگی یا شمعی
نوآموزان می توانند با مقوا، مداد و نقاله یک ساعت عقربه دار درست کنند. برای کودکانی که تازه خواندن را آموخته‌اند یک ساعت کتابخوانی بسیار مهم و باارزش است. برای تأیید این موضوع، هر بار که کودک یک صفحه کتاب را با صدای بلند می خواند به او کمک کنید تا عقربه های ساعت را جلو ببرد. از ساعت های حقیقی به ویژه ساعت دیواری هم می توانید استفاده کنید.
با مقوا یا کاغذ یک ساعت دیواری درست کنید. به کمک نقاله یا خط کش صفحه ساعت را به دوازده قسمت پنج دقیقه‌ای تقسیم کنید و کنار هر قسمت عدد مربوط به آن را بنویسید. کودک می تواند نام خود را وسط صفحه ساعت بنویسد.
او هر روز عصر یا هر زمانی که تمایل داشت کتابی را انتخاب می کند و مدت پنج دقیقه برای شما کتاب می خواند. وقتی خواندن تمام شد، به کودک اجازه دهید با مداد رنگی یک قسمت پنج دقیقه ای از ساعتش را در جهت عقربه های ساعت رنگ آمیزی کند. او ممکن است تمام قسمت ها را با رنگ مورد علاقه اش رنگ کند یا ترجیح دهد هر بار رنگ های مختلفی به کار بَرَد تا ساعتش رنگارنگ شود.
خوب است به کودک پس از یک ساعت خواندن جایزه بدهید.
مثلاً می توانید چند برچسب، یک کتاب جدید یا حتی ساعت مچی به او بدهید. ساعت جدید درست نکنید تا ساعت قبلی کامل شود. پس از آن می توانید ساعت جدیدی بسازید. به این ترتیب کودک می تواند ساعت هایی را که کتاب خوانده است بشمارد. وقتی او به قدر کافی پیشرفت کرد، زمان خواندن را به ده دقیقه افزایش دهید.
اگر دستگاه ضبط صوت دارید می توانید اولین بخش خواندنِ کودک (مثلاً ساعت دوازده ظهر) و آخرین بخش خواندن (مثلاً ده شب) را ضبط کنید تا او به آنها گوش کند و پیشرفت خود را دریابد. با تمرین کافی، بچه‌ها به زودی مثل ساعت کتاب می خوانند.
منبع: «راهنمای خانواده»، نوشتهِ روی بلج فورد
