علل چپ دستی چیست؟ از نظر فیزیو لوژیکی هر قسمت از مغز در رابطه با حرکات ارادی، فرماندهی قسمت دیگر بدن را عهده دار است بدین معنی که قسمت راست بدن برای انجام حرکات ارادی از قسمت چپ مغز فرمان می گیرد و بعکس قسمت چپ بدن فرمانبردار نیمکره ی راست مغز است. به همین دلیل است که در ضایعات مغزی ایجاد شده در اثر تصادف یا سکته مغزی هرگاه ضایعه در قسمت چپ مغز باشد قسمت راست بدن فلج می شود. چنین می گویند که یکی از دو نیمکره مغز در تکلّم فعالتر است و چنین می پندارند که نیمکره ی فعال مغز که تکلّم در ارتباط با آن است در رابطه با چپدستی یا راست دستی بودن شخص در ارتباط نزدیک است. لذا نتیجه می گیرند که تغییر در چپدستی و به اجبار قرار دادن طفل برای تغییر دست، در تکلم وی اثر نامطلوب می گذارد و لکنت زبان (علاوه بر تغییر چپدستی دلایل دیگری نیز سبب ایجاد لکنت می گردند: مانند اکتساب غلط تکلّم، عقب ماندگی ذهنی، خجلت، ضایعات مغزی و از این قبیل که در قسمت لکنت زبان توضیح کافی داده شده است.)
علل چپ دستی چیست؟
یکی از آثار تغییر اجباری چپدستی به راست دستی است. اکثر افراد جامعه برای انجام کارهای خویش بخصوص نوشتن، از دست راست استفاده می کنند شاید به آن دلیل که قسمت تکلمی در مغز اکثر افراد در نیمکره چپ قرار دارد و به همین دلیل عادت به کار بردن دست راست در اکثر افراد وجود دارد. ضمناً راست دستی الگویی برای استفاده دیگران برای به کارگیری دست راست نیز می باشد. بزرگسالانی که بی سواد هستند و برای سواد آموزی به کلاسهای مخصوص بزرگسالان می روند و برای اوّلین بار قلم به دست می گیرند اکثراً از دست راست استفاده می کنند گرچه ممکن است برخی ذاتاً چپدست باشند ولی چون به سن تفکر کامل رسیده اند و الگوی جامعه را راست دستی می بینند برای آنکه مبادا دیگران چپدستی آنها را خرده گیرند اجباراً از دست راست خویش استفاده می کنند. بدیهی است این امر عمومیت نداشته ولی در مقایسه با کودکان نوآموز درصد آنها با توجّه به درصد کودکان در به دست گرفتن قلم در دست چپ به مراتب کمتر است و موردی در ابتلا به لکنت در بزرگسالان به این خاطر نیز دیده نشده است. شاید به این دلیل باشد که بزرگسالان سوادآموز در به کارگیری اعضای تکلم تا این زمان به حد کمال و مرحله ی عادت رسیده اند و دیگر خطری آنان را تهدید نمی کند در حالی که کودک نوآموز از آن جهت که در مراحل زبان آموزی است تغییر اجباری چپدستی سبب ایجاد لکنت در وی می گردد.
علل چپ دستی چیست؟
تغییر اجباری چپدستی در کودکان ممکن است عوارض دیگری از جمله ناراحتیهای عاطفی، گوشه گیری، شکست شخصیت، ترس و عدم اعتماد به نفس را نیز دربرداشته باشد. به هرحال آنچه مسلم است کودکان چپدست بخصوص گروهی را که چپدستی آنان ذاتی و طبیعی است نباید اجباراً به تغییر چپدستی وادار نمود. در مورد رابطه ی بین چپدستی و وراثت مطالب ضد و نقیضی بیان گردیده ولی شک نیست که افراد چپدست گاه چپدستی خود را از اجداد خویش به ارث برده اند زیرا با توجّه به قانون وراثت تمامی مسائل ایجاد کننده ی چپدستی غیر از مورد نادر اکتسابی آن از جمله رابطه ی بین کدامین نیمکره ی مغز با دست راست یا چپ، قاعدتاً در افراد نزدیک یک نسل به یک اندازه وجود دارد و اگر در اطرافیان افراد چپدست جستجو گردد معمولاً یکی از اقوام دور یا نزدیک آنان در به کارگیری و استفاده از دست چپ لااقل برای انجام برخی از کارهای جاری سماجت و عادت دارد. برخی از کودکان گرچه درنوشتن، از دست چپ استفاده می کنند ولی برای انجام برخی یا بسیاری از کارهای دیگر از دست راست خود کمک می گیرند. گروهی از چپدستان در اثر سماجتهای بی مورد برای تغییر چپدستی و به خاطر آنکه لااقل گاه چون دیگران قلم به دست راست داشته باشند تا از فشار اطرافیان و سماجت آزاردهنده ی آنان بکاهند در اثر تمرین از هر دو دست خویش بهره می گیرند و بخصوص هنگام نوشتن در مواردی، قلم به دست راست می گیرند ولی از آنجا که ذاتاً چپدست نوشتن با دست چپ برای آنان راحت تر است.
کودکان استثنایی تآلیف محود پاکزاد
