دست برتری در کودکان چگونه ایجاد می شود
دست برتری ، رجحان دادن استفاده از یک دست بردیگری در انجام کارکرد های حرکتی مختلف است . تقریبا 90 تا 93 درصد از جمعیت بر اثر سلطه یابی و کنترل نیمکره چپ بر کارکردهای حرکتی ، در نهایت استفاده ار دست راست را ترجیح می دهند. باقی جمعیت یا چپ دست می شوند یا دست – ویژه ، به این معنا که برای انجام عملی یک دست و برای انجام عملی دیگر دست دیگر را ترجیح می دهند. و بالاخره در این میان عده ای نیز دو سو توان می شوند، یعنی هر دو دست آنها از مهارتی برابر برخوردارمی شود.
دست برتری در کودکان به کندی ایجاد می شود و در سال های اولیه عمر همیشه کیفیت ثابت ندارد. یکی از مطالعات نشان داد که کودکان 7 تا 9 ماهه برای گرفتن اسباب بازی از دست راست خود استفاده می کردند ولی وقتی می خواستند شیئی را دستکاری کنند ، از هر دو دست استفاده می کردند . تا قبل از دو سالگی ، اکثر کودکان در استفاده از یک دست به جای دیگری انعطاف پذیری چشمگیری نشان می دهند، ولی با رسیدن به سن چهار سالگی ، اغلب آنها استفاده از دست راست را ترجیح می دهند. در پایه اول ، جابه جایی از یک دست به دست دیگری تقریبا نادر می شود . برخی از متخصصان عقیده دارند که وادار سازی کودکی چپ دست به راست دستی ممکن است به بروز لکنت زبان ، مشکلات خواندن ، یا مشکلات هیجانی منجر شود ، از این رو عقل حکم می کند که والدین و معلمان کودک احتمالا چپ دست را گیج نکنند. چپ دستی هم دارای محاسن است و هم معایب . چپ دستی در برخی از ورزش ها نتایج مثبتی به بار می آورد . در ورزش بیس بال ، گرفتن ضربه چوگان افراد چپ دست دشوارتر است . قوس توپ گوی انداز چپ دست به سمتی خلاف جهت مورد انتظار حرکت می کند.
در افراد چپ دست ، نیمکره راست برتری دارد ، یعنی سمتی از مغز که مهارت هایی نظیر هنر ، تاتر ، پیکر تراشی ، و روابط فضایی را کنترل می کند. میکل آنز ، لئو ناردو داوینچی و پابلو پیکاسو چپ دست بودند. البته احتمال ابتلا به نا توانی های یادگیری و خواندن در آنها 12 بار بیشتر از راست دست هاست . به احتمال قوی ، دست برتری بر اثر ترکیبی از عوامل ژنتیک پیش از تولد ، و یادگیری ایجاد می شود .
گردآورنده:ساراگودرزی
