تكنيك هاي آرامش بخشي يا Relaxation در زايمان
مزاياي تمدد اعصاب در حين زايمان
برخي از كاربردهايي را كه تكنيك هاي ريلكسيشن در زندگي روزمره دارد، در زايمان هم از خود نشان مي‌دهند:
- آرامش از خسته و فرسوده شدن ماهيچه‌هاي شما خصوصاً ماهيچ? بزرگ رحم جلوگيري مي‌كند.
- به شما كمك مي‌كند تا بهتر با استرس‌هاي زايمان كنار بياييد و لذت بيشتري از اين تجربه ببريد.
- به شما كمك مي‌كند تا انرژي خود را ذخيره كنيد تا احتمال نياز به استفاده از دارو يا ساير مداخله‌هاي پزشكي جهت تقويت انقباض‌ها در به دنيا آوردن كودك كمتر شود.
- به شما كمك مي‌كند تا ارتباطّ موثرتري با پرستاران خود برقرار كرده و آنچه آنها به شما مي‌گويند را متوجه شويد.
و مورد ديگري كه به انداز? موارد فوق اهميت دارد اين است كه:
- تمدد اعصاب حتي به كودك شما كمك مي‌كند تا بهتر از پس زايمان برآيد. اگر در حالت آرامش قرار داشته باشيد هورمون‌هاي استرس از خون شما به خون او منتقل نشده و موجب افزايش ضربان قلب او نمي‌شوند. همچنين ريلكس ماندن بدين معناست كه عميق‌تر نفس مي‌كشيد كه در نتيجه اكسيژن بيشتري به كودك شما مي‌رسد.
تكنيك هاي آرامش بخشي يا Relaxation در زايمان
آيا واقعاً مي‌توان در زمان زايمان آرام و راحت بود؟
قطعاً اين كار ساده نخواهد بود! اما چند تكنيك ساده مي‌توانند به شما كمك كنند تا موفق شويد، خصوصاً اگر حمايت و كمك عاشقان? همسر يا همراه خود را در زمان زايمان داشته باشيد. مكرراً نشان داده شده كه پشتيباني مناسب از مادر در زمان زايمان در بين ساير عوامل، مهمترين عاملي است كه به تنهايي مي‌تواند تجربه‌اي مثبت از زايمان را براي مادر به جاي گذاشته و نتايجي مثبت را نيز براي نوزاد به ارمغان آورد.
ممكن است ريلكس شدن در هنگام انقباض‌ها را بسيار دشوار بيابيد، اما به خاطر داشته باشيد كه اكثر خانم‌ها در فاصل? بين انقباض‌ها هيچ‌گونه درد و ناراحتي احساس نمي‌كنند. در نتيجه فاصل? بين انقباض‌ها مي‌تواند زماني ايده‌آل براي شما باشد تا بدن خود را چك كنيد، خصوصاً اندام‌هايي را كه مي‌دانيد سفت و منقبض شده‌اند و آنها را شل و رها كنيد. (قسمت “بدن خود را بشناسيد” كه در ادامه همين مقاله آمده است، با دقت مطالعه نمائيد) همراه شما مي‌تواند با ماساژ دادن، دلگرمي دادن و تشويق كردن به شما كمك كند. تمركز بر نفس كشيدن هم در طول انقباض‌ها و هم مابين آنها نيز مي‌تواند به شما كمك كند. برخي از خانم‌ها زايمان در آب را بسيار آرامش بخش تر از زايمان عادي يافته‌اند، پس مي‌توانيد دربار? امكان “زايمان در آب” با ماما يا پزشك خود صحبت كنيد.
محيط مناسب را انتخاب كنيد
اولين گام در جهت تمدد اعصاب اين است كه محيط مناسب را براي زايمان خود فراهم آوريد، و اين بدان معني است كه دقيقاً در مورد جايي كه مي‌خواهيد نوزادتان متولد شود فكر كنيد. دليل علمي و قانع‌كننده‌اي وجود ندارد كه گمان كنيم ايمن‌ترين محل براي تولد هر نوزادي در بيمارستان و تحت مراقبت و نظر يك مشاور است. در واقع برخي شواهد علمي وجود دارند كه نشان مي‌دهند اگر محيط زايمان از لحاظ فني در سطح بسيار پيشرفته نباشد احتمال استفاده از مداخله‌هاي پزشكي يا دارو كمتر شده و احتمال اينكه مادر و نوزاد با سلامت كامل فيزيكي و روحي از مرحل? زايمان عبور كنند بيشتر مي‌شود. پس مي‌توانيد به اين مطلب فكر كنيد كه آيا بيمارستان براي شما يك گزين? مناسب است يا اينكه مي‌خواهيد نوزاد خود را در زايشگاه محلي و يا بيمارستان معمولي به دنيا بياوريد.
تكنيك هاي آرامش بخشي يا Relaxation در زايمان
اگر مي‌خواهيد يا بايد در بيمارستان زايمان كنيد، سعي كنيد اتاق زايمان را تا حد امكان راحت و دلپذير نماييد. در مورد اطاق خصوصي با پزشك يا ماماي خود صحبت كنيد و اگر اين امكان وجود دارد اجازه بگيريد تا قبلا يك نمونه از اطاقهاي مخصوص زايمان را در بيمارستان ببينيد. ممكن است دوست داشته باشيد لوازم شخصي مانند چند بالش اضافي، دستگاهي براي پخش موزيك آرامش بخش و دلخواه يا ساير وسايلي را كه با آن تمرين كرده ايد مانند توپ‌هاي زايمان و غيره را با خود به بيمارستان ببريد. در مورد اين امكان هم بهتر است از قبل سوال كنيد.
تا زماني كه امكان دارد لباس‌هاي خودتان را بپوشيد، يك تاپ گشاد با شلوار كش‌دار مخصوص دويدن يا يك پيراهن گشاد و بلند مي‌تواند مناسب باشد. SHAPE \* MERGEFORMAT
يكي از متخصصان مطرح زايمان معتقد است خانم‌ها بايد در محيطي كودكان خود را به دنيا بياورند كه مشابه با همان محيطي باشد كه كودك را حامله شده‌اند؛ يعني محيطي با نور كم، دنج، راحت و خصوصي. بهتر است در اين باره هم فكر كنيد!
بدن خود را بشناسيد
در دوران بارداري هرگاه دچار استرس مي‌شويد، چند لحظه صبر كرده و بررسي كنيد كدام يك از اندام‌هاي شما سفت و منقبض شده‌اند. آيا هنگام نگراني اخم مي‌كنيد؟ دندان‌هاي خود را به هم مي‌ساييد؟ يا شكم درد مي‌گيريد؟ آيا گردن و شانه‌هاي شما منقبض و دردناك مي‌شوند؟ اينها همگي نشان? آن هستند كه ماهيچه‌هاي شما در وضعيت تنش و فشار قرار دارند كه منجر به دردناك و خسته شدن آنها خواهد شد.
تكنيك هاي آرامش بخشي يا Relaxation در زايمان
يك نفس عميق بكشيد و همين طور كه بازدم را بيرون مي‌دهيد اجازه دهيد اين عضله‌ها آرام شوند تا به جاي سفتي و انقباض، شُل و نرم بشوند. اين تمرين را مرتب تكرار كنيد: نه تنها زماني كه تنش و فشار و استرس را احساس مي‌كنيد بلكه پيش از موقعيت‌هايي كه مي‌دانيد استرس ايجاد مي‌كنند نيز از اين تكنيك استفاده نماييد. بدين صورت هنگامي كه زمان زايمان فرا مي‌رسد شما به طور اتوماتيك مي‌توانيد اندام‌هاي تحت فشار و تنش در بدن خود را شناسايي كرده و آنها را ريلكس كنيد. اين كار مي‌تواند تأثيرات شگفت‌انگيزي نيز بر فشار خون شما داشته باشد.
در زمان زايمان در ابتداي هر انقباض يك نفس عميق بكشيد و هنگامي كه بازدم خود را بيرون مي‌دهيد سعي كنيد ريلكس كنيد. سپس بر يك كلمه يا عبارت تمركز كنيد كه مي‌تواند راهي براي پرت كردن حواس شما باشد. عبارت “نو- زاد” يا نامي را كه براي او انتخاب كرد ايد، را زير لب و در هنگام تنفس زمزمه كنيد. يا عبارت “ري- لكس” را مرتب تكرار نماييد. سعي كنيد حركت نوزاد به سمت لگن خود را تصور كنيد. تفكرات مثبت را به طرف او بفرستيد، به او منتقل كنيد كه دوستش داريد و اينجا هستيد كه به او كمك كنيد.
با اطراف خود به وضوح ارتباط برقرار كنيد
شما قادر به تمدد اعصاب نخواهيد بود اگر:
- ندانيد چه اتفاقي دارد براي شما مي‌افتد.
- ندانيد پرستاران، ماماها و پزشكان چه كار مي‌كنند.
- احساس كنيد حرف‌هايي رد و بدل مي‌شود كه شما در جريان آن نيستيد.
- اگر در مورد برخي از جنبه‌هاي زايمان خود اطمينان نداريد.
- اگر از پيش آمدن مشكلي براي سلامتي خود يا نوزادتان مي‌ترسيد.
از ماماي خود بخواهيد كه برايتان توضيح دهد چه اتفاقي دارد مي‌افتد. از او بپرسيد كه آيا فكر مي‌كند نوزاد شما سالم است يا خير. همين كه از او بشنويد همه چيز روبراه است قادر خواهيد بود آرام شويد. اطمينان حاصل كنيد كه همراه شما در هنگام زايمان مي‌داند يكي از مهمترين نقش‌هاي او اين است كه شما را در جريان اتفاقاتي كه مي‌افتد قرار دهد.
مي توانيد يك برنامه دلخواه براي زايمان تان آماده كنيد و هنگامي كه براي زايمان مي‌رويد آن را به ماماي خود نشان بدهيد. از او بخواهيد به شما كمك كند تا بهترين زايمان ممكن براي شما تدارك ديده شود. اگر او در هنگام زايمان به هر دليلي حاضر نبود اطمينان حاصل كنيد كه همراه شما طرح زايمان را به ماماي بعدي كه از شما مراقبت مي‌كند نشان مي‌دهد و پشتيباني او را نيز به دست آوريد.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
