شب ادراری کودکان
شب ادراری کودکان یکی از مشکلات اصلی کودکان در سنین کودکی است که بیشتر کودکان با آن درگیر هستند و والدین همواره به دنبال راه چاره برای این موضوع هستند و از این رو گروه خردسال به این موضوع پرداخته است.
علل ايجادكنندة شبادراري ناشناختهاند. اما عوامل متعددي با اين عارضه ارتباط دارند: 1. حجم مثانه: شبادراري ممكن است بهدليل ظرفيت كم مثانه باشد. 2. سابقة خانوادگـــي: كودكان والديني كه شبادراري داشتهاند، بيشتر احتمال دارد كه به اين عارضه دچار شوند. 3. عفونت: عفونت كليهها يا مثانه ممكن است باعث شبادراري كودكي شود كه سابقة اين مشكل را نداشته است. 4. كمبــود هـــورمون ضد ادرار:ميزان اين هورمون در بدن كودكاني كه رختخواب خود را خيس مي كنند كمتر از سايرين است.اين هورمون ساخت ادرار را كاهش ميدهد.بنابراين،افراد داراي سطح پايين هورمون ضد ادرار ممكن است ادرار بيشتري بسازند و مستعد شبادراري باشند. 5. تأخير در رشـــد و نمـــو: كودك ممكن است به علت تأخير رشد دستگاه عصبي خود قادر به دريافت پيام از مثانة پر نباشد. 6. خـــواب بسيار عميق: تعدادي از پزشكان به در نظر گرفتن اين عامل بهتنهايي اعتقادي ندارند. 7. رژيم غذايــــي: مصرف شكلات و مواد كافئيندار و محصولات غذايي حاوي مواد رنگي مصنوعي كودك را مستعد شبادراري ميكند. 8. علل رواني و عاطفي: برخي از كودكان دچار مشكلات رواني و عاطفياند و اعتمادبهنفس كافي براي كنترل ادرار پيدا نكردهاند. اين كودكان نيز مستعد شبادرارياند. كودكان در حدود پنج الي شش سالگي كنترل ادرار در طول شب را بهدست ميآورند. اما 15 درصد كودكان پس از پنج سالگي همچنان در شب رختخواب خود را خيس ميكنند.
شب ادراری کودکان
جالب آنكه 3 درصد افراد تا پانزده سالگي نيز گاهگاه به اين مشكل دچار ميشوند. آنچه اهميت دارد دانستن اين موضوع است كه شبادراري بيماري نيست، بلكه وضعيتي است كه نياز به درمان مؤثر و مداوم دارد. آشنا كردن كودك با عارضة شبادراري گاه كودك از شما ميپرسد: «من نميخواهم رختخوابم را خيس كنم. نميخواهم شما را به دردسر بيندازم. پس چرا اين اتفاق ميافتد؟» ابتدا بايد به كودك بفهمانيد شبادراري گناه نيست. خودتان هم باور كنيد كه كودك بدون هيچ غرضي اينكار را انجام ميدهد. پس تنبيه يا شرمنده كردن او وضع را بهتر نخواهد كرد. براي كودكتان توضيح دهيد كه احتمالاً كلية او بيشتر از كلية ديگران ادرار ميسازد يا مثانهاش قادر به نگهداري ادرار نيست. ميتوانيد با يادآوري اين مسئله كه شما و پدرش هم مثل او بودهايد، فرزند خود را متوجه كنيد كه تنها نيست. يك بادكنك را از آب پر كنيد. به كودك بگوييد كه اين بادكنك شبيه مثانه است. وقتي پر ميشود به ديوارههايش فشار ميآيد و كشيده میشود. تا زماني كه دهانة بادكنك بسته باشد، آب از آن خارج نميشود. هرگاه مغز دستور دهد، دهانة بادكنك باز ميشود و ادرار بيرون ميريزد. به كودك بفهمانيد كه فرمان مغز همان چيزي است كه او بايد هنگام خواب دريافت كند. همچنين، كودك بايد از نظر مشكلات و بيماريهاي مربوط به شبادراري بررسي شود. بخصوص كودكي كه علاوه بر شب، در طول روز هم دچار مشكل در كنترل ادرار است. اين كودك را بايد پزشك معاينه كند و تحت آزمايشهاي ادراري قرار گيرد. خوشبختانه بجز در مورد كودكاني كه دچار بيماريهاي زمينهاي مانند ديابت و عفونت يا ناهنجاريهاي مادرزادياند، اغلب معاينات كودك را طبيعي نشان ميدهند. درمان شبادراري كودكان راههاي متفاوتي براي جلوگيري از شبادراري كودكان وجود دارد. توصيههاي كاربردي زير را بهخاطر بسپاريد: 1. نوشيدن مايعات را قبل از خواب كودك محدود كنيد. بعد از شام، نوشيدن حداكثر يك ليوان آب كافي است. مقدار دقيق مايع مورد نياز بدن كودك خود را از پزشك بپرسيد. 2. كـــودك را پيش از خواب به توالت بفرستيد. اگــــر مثانهاش پر نيست، مجبورش نكنيد که آن را خالــــي كند. اين كار باعث مي شود رختخوابش را خيس كند زيرا در كار مثانه اختلال بهوجود مـــيآورد. 3. محدودسازي مصرف مايعات در طول روز هيچ كمكي به بهبود شبادراري نميكند. محدودسازي مايعات بايد حداكثر دو الي سه ساعت قبل از خواب كودك باشد. 4. شبها چراغ توالت را روشن بگذاريد. گاه ترس از تاريكي باعث ميشود كه كودك رختخوابش را ترك نكند. 5. ميتوانيد از روش جايزه و ستاره كمك بگيريد. جدولي براي كودك رسم كنيد و هر روز در آن يادداشت كنيد كه شب قبل را خشك گذرانده يا خيس. بهازاي شبهاي خشك به او ستاره بدهيد و بعد از آنكه چند ستاره گرفت، تشويقش كنيد.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا