عوامل مؤثر در دوست یابی کودکان (در این مقاله به بررسی عواملی پرداخته می شود که می تواند در دوست یابی کودکان مؤثر باشد. عواملی که می توانند کمک کننده یا مشکل ساز باشند.)
۱. شخصیت شما
آیا خود شما به عنوان پدر یا مادر رابطه خوبی با دیگران برقرار کرده و در روابط اجتماعی موفق عمل می کنید؟ آیا به راحتی احساسات وهیجانات خود را ابراز می کنید؟ درحقیقت کودکانی که والدینی برون گرا دارند و ابایی از ابراز احساسات ندارند، در ایجاد ارتباط اجتماعی و دوست یابی موفق ترند. به گفته «جودی دان»، روان شناس کودک، کودکانی که والدین برون گرایی دارد، به خوبی می توانند احساسات دیگران را درک کرده و خود نیز به راحتی احساساتشان را بیان می کنند. او معتقد است که ساختار ژنتیکی افراد تأثیر بسزایی در توانایی های اجتماعی و روابط دوستی آن ها دارد.
۲. زندگی خانوادگی
کودکانی که در خانواده ای پر تنش و تر خشم بزرگ می شوند. به سختی می توانند دوستی برای خود پیدا کنند و نیز کودکانی که در خانواده های درون گرا پرورش می یابند، به راحتی قادر به ابراز احساسات خود نیستند و در نتیجه نمی توانند در روابط اجتماعی شان موفق باشند. دکتر «اریک لیندسی» معتقد است رابطه پدر و مادر می تواند الگویی برای دوست یابی بچه ها باشد؛ چون بچه ها از این رابطه الگوبرداری می کنند.
۳. خواهر و برادر
داشتن خواهر یا برادر می تواند یکی از عوامل موثر در دوست یابی باشد؛ چون کودک برای ایجاد ارتباط با خواهر و برادرش برای برقراری دوستی تلاش می کند که این اقدام می تواند گاهی برای یافتن دوستی های دیگر در اجتماع باشد. درحقیقت کودک معنای دوستی را ابتدا از درون خانواده و با کمک خواهر و برادرش می آموزد که این امر به او در آموختن مهارت های ارتباطی و اجتماعی کمک می کند و درنتیجه سریع تر به درک معنای دوستی می رسد. معمولا کودکانی که تک فرزند هستند. برای یافتن دوست و رابطه دوستی، بیشتر دچار مشکل می شوند.
۴. دوستان نامناسب
فرزند شما ممکن است در دوران کودکی با بچه های زیادی دوست شود و دوستی هایی را تجربه کند که مطمئنا برخی از آن ها مشکل ساز هستند و شما آن ها را مناسب دوستی با فرزندتان نمی دانید. در این موارد چه باید کرد و آیا دخالت والدین ضروری است؟
دکتر «سندرا ولفی» در پاسخ به این سوال می گوید: «بهتر است والدین دخالت کنند و اجازه ندهند فرزندشان با فردی که مناسب او نیست، دوست شوند؛ چرا که اولا ممکن است رفتار نامناسب دوستان بر روی او تأثیر عمیقی داشته باشد و دوم اینکه لازم است والدین به کودک خود گوشزد کنند که دوستی یک رابطه عمیق و ارزشمند است و هر کسی لایق آن نیست. عاقلانه نیست والدین اجازه دهند فرزندشان به تنهایی در انتخاب دوست تصمیم گیرنده باشد و اگر کودک در این انتخاب اشتباه کرد، باید به او کمک شود.»
عوامل مؤثر در دوست یابی کودکان
۵. مکان های اجتماعی
مدرسه، محل بازی، پارک و باشگاه می تواند مکان های مناسبی برای دوست یابی باشد. والدین باید به کودک کمک کنند تا بازی و سرگرمی مورد علاقه خود را پیدا کند و بهتر است او آن بازی را با دوستان و دیگران انجام دهد؛ چراکه انجام بازی ها، سرگرمی ها و فعالیت های مفرح همراه با دیگر بچه ها لذت بخش تر است و در این میان بیشتر دوستی ها شکل می گیرد. دکتر «کیت تاپینگ» معتقد است والدین باید بچه ها را به بازی های دسته جمعی تشویق کنند؛ چراکه این امر به شکل گیری رابطه دوستی کمک شایانی می کند. کارشناسان در زمینه تجارب دوستی بچه ها در سنین مختلف طبقه بندی هایی انجام دادند که عبارتند از:
- ۲ سالگی: از بازی با دیگران بیشتر لذت می برند تا از تنهایی شان.
- ۳ سالگی: رفتارهای اولیه اجتماعی، آغاز کمک کردن به بچه های دیگر و سهیم کردن اسباب بازی ها. هم زمان دعوا بر سر تقسیم و سهیم کردن وسایل و اسباب بازی ها و …
- ۴ سالگی: رابطه دوستی معنادار و محکم تر می شود و کودک وقت بیشتری را با دوستش می گذراند.
- ۷ سالگی: در این مرحله، خودشناسی و هویت شناسی آغاز می شود. آن ها در این سن دوستان را برحسب علایق مشترک انتخاب می کنند. دخترها و پسرها دوست دارند جدا از یکدیگر باشند و درضمن رابطه دوستی دخترها جدی تر می شود و دوستان صمیمی تری پیدا می کنند.
- ۱۰ سالگی: رابطه دوستی عمیق تر می شود. اطلاعات خصوصی و شخصی را با یکدیگر در میان می گذارند. خصوصا دخترها در مقابل شایعات آسیب پذیرتر می شوند و شایعه پراکنی در میان آن ها بیشتر می شود.
- ۱۳ سالگی: روابط دوستانه کمی شبیه رابطه دوستی بزرگ ترها می شود. اما ممکن است روابط دوران نوجوانی کمی عمیق تر و صمیمی تر شود و نوجوان بیشتر تحت تأثیر هم سن و سالانشان باشد تا خانواده خود؛ تا جایی که ممکن است برای آنان رابطه دوستی مهم تر از رابطه خانوادگی باشد.
