تقویت رفتار خوب کودکان (تشویقهای شرطی) بخش هفتم
قانون چهارم تشویق های کنترل کننده یا شرطی ممنوع
تشویق کنترل کننده یعنی تشویقی که والدین با هدف دستکاری کردن رفتار کودکشان یا کنترل اون می کنند این تشویق با اون چیزی که ما تا الان گفتیم فرق می کنه هدف تشویق سالم اینکه کودک انگیزه مند و آگاه بشه تا رفتار مناسب و یاد بگیره، انجام بده و تکرارش کنه ی مثال می زنم که ی مقدار روشن تر بشه ماجرا کودک بعد از نیمه ی اول بازی فوتبال که تیمش درحال شکست خوردن میاد پیش والدینش والدین تا الآن شاهد بازی بودند رو به کودک می کنند و میگن خوب بود ولی من می دونم که می تونی بهتر از اینم هم بازی بکنی شاید کودک انگیزه پیدا بکنه بره بازهم تلاش بکنه ولی این احتمال هم وجود داره که کودک فکر کنه چیزی که مهمِ به هدف رسیدنِ و تشویق شدنش مشروط به گرفتن نتیجه ی دلخواهِ شاید تو دید اول اینقدر هم بد نباشه امّا درواقع اتفاقی که توی ذهن کودک میفته اینکه ارزش خودش و مشروط به عوامل بیرونی می کنه خودارزشی یا حس ارزشمندی خود حدود دو سالگی به بعد شروع به شکل گیری می کنه و دو تا وجه خوب و بد داره اگه کودک خودارزشی مثبت داشته باشه با ویژگی های مثبت خودش و توصیف می کنه،
تقویت رفتار خوب کودکان (تشویقهای شرطی) بخش هفتم
عزت نفسش بالا و موفقیت هاش و به تلاشش نسبت می دهد و دقیقاً برعکس اگه خود ارزشیش منفی باشه ويژگی های منفی خودش و توصیف می کنه عزت نفسش پایین و شکست هاش و به نداشتن توانایی نسبت میده وقتی والدین کودکان رو برای رسیدن به موفقیت تشویق های سوگیرانه می کنند کودک رو به این سمت سوق میدن که خود ارزشمندیش مشروط به موفق شدنشِ همینطور تشویق های شرطی باعث میشه به جای اینکه کودک انگیزه ی درونی پیدا کنه که تلاش کنه یاد بگیره انگیزه ی بیرونی پیدا می کنه یعنی تلاش می کنه که موفق بشه که تشویق بشه این نوع تشویق اثرات خطرناک تری بیشتر روی دخترها داره تا پسرها به جای اینکه به کودک بگیم من مطمئنم دفعه ی بعد بیشتر تلاش می کنی بهش بگیم که تو خیلی برای این کار تلاش کردی.
نویسنده: منا سمیعی سنجانی
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
