دروغگویی کودکان
بی گمان همه ما از دروغ گفتن و یا شنیدن آن احساس ناخوشایندی داریم. در این میان پدر و مادر که تربیت کودک جزو اصلی ترین وظایف آن هاست، با شنیدن دروغ از کودک خود احساس ناراحتی بیشتری می کنند. اما باید گفت کودکان علاوه بر الگوگیری از رفتار والدین، به دلایل متعدد به دروغ گفتن روی می آورند.
دروغ در مقابل راستگویی قرار دارد و در تمامی فرهنگ ها و جوامع امری زشت و ناپسند تلقی می شود. بررسی ریشه ای دلایل دروغگویی امری بسیار پیچیده است و نیاز به واکاوی شخصیت انسان ها دارد. اگرچه ممکن است بعضی آن را یک رفتار زنانه تلقی کنند، اما نتایج تحقیقات نشان می دهد که تفاوت معناداری بین مردان و زنان برای دروغگویی وجود ندارد. در خانواده نیز مواردی پیش می آید که والدین از دروغگویی بیش از حد فرزندان خود ابراز نگرانی می کنند. آغاز دروغگویی از زمان تکلم کودک و حدود ۲ سالگی به بعد است.
از آن جا که کودکان در سنین پیش دبستانی نمی توانند واقعیت را از خیال تفکیک کنند برای کسب لذت در دنیای تخیلی خود فرو می روند در این سن چنین رویاپردازی هایی با دروغگویی دیگر افراد در سنین بالاتر تفاوت دارد. گاه این خیالات در کودکانی با هوش سرشار بیشتر دیده می شود.
دروغگویی کودکان
کودکان به مرور متوجه می شوند که با تعریف وقایع غیر واقعی می توانند توجه دیگران را به خود جلب کنند از این رو، در مواجهه با موقعیت هایی که در آن از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند یا محبت مورد نیازشان را دریافت نمی کنند تمسک به این روش را آغاز می کنند.
دکتر ژان پیاژه روانشناسان تکاملی معروف کشف کرد که کودکان تا حدود چهار سالگی بر اساس خشنودی والدینشان رفتار می‌کنند. بدین معنا که: «هرچیز مامان و بابا رو خوشحال کنه خوبه و هرچیز باعث بشه عصبانی و ناراحت بشن بده». در اینجا باید بدانیم یاد گرفتن تفاوت بین دروغ، حقیقت و افسانه نیازمند زمان است.
دروغگویی کودکان در حدود چهار تا پنج سالگی صرفاً شیوه ای برای بیان افکار یا دفاع از خود است. بنابراین تنبیه در این سنین روش غیر مطلوبی است. زمانی که کودک به تشخیص میان واقعیت و رویا می‌پردازد، همچنین یاد می گیرد که دروغ، دروغ است حتی اگر مصلحتی باشد. در حدود هفت سالگی کودک نسبت به دروغ گفتن احساس بدی پیدا می‌کند.
منابع:
روزنامه خراسان
http://daneshnameh.roshd.ir
سیمرغ
چگونه با کودکم رفتار کنم، گاربر، استیفن، دانیلز گاربر، ماریان، فریدمن، روبین، مترجمان: شاهین خزعلی، هومن حسینی نیک، احمد شریفی تبریزی، انتشارات مروارید، 1384
گردآورنده: فریبا نقدی.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
