بعضی‌ها از سن خیلی کم هم می‌دانند که دقیقاً چه می‌خواهند و برای رسیدن به آنجا برنامه‌ریزی می‌کنند. پدر علی دکتر است و عشق او به کاری که انتخاب کرده است باعث شد که علی هم بخواهد پایش را جایی پای پدرش بگذارد. علی که می‌خواهد وارد دانشگاه پزشکی شود می‌گوید که از شروع دبیرستان چنین هدفی را در سر داشته است.
اما همه ما اینطور نیستیم و برنامه خاصی برای آینده‌مان نداریم اما اشکالی ندارد. خیلی‌ها وارد دانشگاه می‌شوند و بعد از یک یا دو سال درس خواندن در یک رشته تازه رشته موردعلاقه‌شان را پیدا می‌کنند. (مشاوران مدرسه می‌گویند که حدود 75 درصد از دانشجوها بعد از وارد شدن به دانشگاه رشته خود را تغییر می‌دهند).باید بدانید که مدرسه و دانشگاه فقط جایی برای پیدا کردن کار و شغل‌های پردرآمدتر بعد از فارغ‌التحصیلی نیست—جایی است برای شناختن خودتان و دنیای اطرافتان.
اگر دوست دارید بعد از دبیرستان به دانشگاه بروید، به یک برنامه نیاز دارید. کدام دانشگاه برای شما مناسب است؟ هزینه‌های تحصیلتان را چطور می‌خواهید بپردازید؟
زندگی بعد از دبیرستان
چه رشته‌ای را می‌خواهید ادامه دهید؟ کدام دانشگاه را می‌خواهید انتخاب کنید؟ سوالات زیر را از خودتان بپرسید تا اولویت‌هایتان مشخص شود:
• چه نقاط قوتی دارم؟
• آیا به علوم انسانی علاقه‌مندم یا به مهندسی یا تجارت؟
• چه محیط آموزشی برای من مناسب‌تر است؟
• آیا در یک دانشگاه کوچک احسس راحتی خواهم کرد یا محدودیت؟
• آیا دوست دارم دانشگاه نزدیک خانه‌ام باشد یا دور از آن؟
• آیا دوست دارم دانشگاهم در یک محیط شهری باشد یا دور از شهر؟
• آیا دوست دارم با کسانی باشم که شبیه خودم هستند یا دوست دارم گروه‌های جدیدی از مردم را هم ملاقات کنم؟
از خواهر و برادرهای بزرگترتان یا دوستانی که به دانشگاه رفته‌اند درمورد دانشگاه‌هایی که می‌شناسند سوال کنید. با مشاور مدرسه یا یکی از معلم‌هایتان هم می‌توانید مشورت کنید.
وقتی انتخاب‌هایتان را محدودتر کردید، می‌توانید به وب‌سایت دانشگاه‌های مختلف بروید و درمورد آنها اطلاعات به دست آورید. حتی می‌توانید به آنها سر بزنید و از نزدیک آنها را بررسی کنید.
و یادتان باشد: این فقط شما نیستید که تصمیم می‌گیرید. دانشگاه‌ها از بین تعداد بسیار زیادی از متقاضیان دانشجو می‌پذیرند و به همین دلیل باید تا می‌توانید درس بخوانید را امتیاز خوبی در کنکور به دست آورید تا به راحتی در دانشگاه موردعلاقه‌تان پذیرفته شوید.
فقط به این دلیل که هزینه تحصیل در یک دانشگاه بالا است آن را از لیستتان حذف نکنید. درمورد بورسیه‌های مختلف دانشگاه‌ها با مشاور مدرسه صحبت کنید و تحقیق کنید که دانشگاه موردنظر کمک‌هزینه مالی در اختیارتان قرار می‌دهد یا خیر. بسیاری از دانشگاه‌ها به دانشجویان وام می‌دهند تا بتوانند هزینه دانشگاه را بپردازند و بعد می‌توانند بعد از فارغ‌التحصیلی این مبلغ را به صورت تدریجی به دانشگاه برگردانند.
ممکن است تصورتان این باشد که دانشگاه به درد شما نمی‌خورد. اگر بخواهید به بازار کار بپیوندید، فرصت‌های زیادی برای آنهایی که تحصیلات دانشگاهی ندارند وجود دارد. یکی از این راه‌ها پیوستن به ارتش است.
زندگی بعد از دبیرستان
می‌توانید با مشاور مدرسه یا معلم موردعلاقه‌تان درمورد بازار کار در منطقه خو صحبت کنید. از دوستانتان بخواهید که به خانواده خود اطلاع دهند که دنبال کار هستید، شاید که کار موردنظرتان را برایتان پیدا کردند. به آگهی‌های روزنامه نگاه کنید و در اینترنت هم جستجو کنید. بیشتر شرکت‌های بزرگ آگهی‌های استخدام خود را در وب‌سایت‌های خود نیز می‌گذارند.
موقعیت‌های تجارت را نادیده نگیرید. امین در دانشگاه مهندسی صنایع خوانده بود. نیمی از سال اول او نگذشته بود که متوجه شد دانشگاه به دردش نمی‌خورد اما بااینحال تا پایان آن سال را ادامه داد. بعد در کلاس‌های آموزشی الکتریکی شرکت کرد. او در این زمینه می‌گوید، “بعضی وقت‌ها احساس می‌کنید که جامعه انتظار دارد که وارد دانشگاه شوید، مخصوصاً اگر در دبیرستان دانش‌آموز خوبی بوده باشید. من هم در زندگی وارد چنین بازی شدم. اما می‌دانستم که این خودم هستم که باید تصمیم بگیرم چه چیزی برایم مناسب است. و الان اصلاً از تصمیمی که برای خودم گرفتم پشیمان نیستم.”
برای بعضی‌ها اینکه مستقیماً بعد از دبیرستان وارد دانشگاه شوند ترسناک به نظر می‌رسد. احتمالاً دفعه اولی که مسئول برنامه خودتان شده‌اید. اگر تصمیمتان این باشد که به دانشگاه بروید اما هنوز آمادگی لازم برای آن را حالا به هر دلیلی نداشته باشید و نخواهید که کاری تمام وقت را شروع کنید چه؟ شاید بد نباشد که یک سال برنامه‌تان را عقب بیندازید و کمی استراحت کنید.
استراحت کردن به این معنا نیست که از دانشگاه رفتن چشم‌پوشی کرده‌اید. درواقع، قبل از اینکه درگیر مسائل دیگری شوید بهتر است برای دانشگاهتان برنامه‌ریزی کنید. در این یک سال برای انتخاب رشته و دانشگاه موردعلاقه‌تان وقت کافی دارید.
زندگی بعد از دبیرستان
می‌توانید این یک سال را به کاری بپردازید که ممکن است تا پایان عمر دیگر فرصت آن را پیدا نکنید.
اگر یک سال وقفه بیندازید مهارت‌های عالی را برای زندگی کردن کسب می‌کنید-مثل زندگی کردن با بودجه بسیار پایین!
اگر برنامه شما برای بعد از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان با برنامه‌ای که والدینتان برای شما تدارک دیده‌اند متفاوت باشد چه؟ آزادانه درمورد برنامه‌هایتان با والدین خود صحبت کنید—هم درمورد برنامه‌های کوتاه‌مدت (مثل کارهای که سال آینده می‌خواهید انجام دهید) و هم بلندمدت (اینکه می‌خواهید در زندگی چه‌کاره شوید). اگر والدینتان می‌خواهند به دانشگاه بروید اما شما فکر می‌کنید آمادگی لازم برای آن را ندارید یا دانشگاه مناسب شما نیست، باید برای آنها توضیح دهید.
استفاده از توصیه‌ها و پیشنهادات دیگران
هر کاری که الان انتخاب کنید به این معنا نیست که مجبورید تا پایان عمر آن را انجام دهید. همیشه می‌توانید دوباره انتخاب رشته کنید یا مسیر شغلیتان را تغییر دهید—خیلی‌ها اینکار را می‌کنند.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
