كودك من از درد شكم شكايت دارد.
تشخيص دقيق علت شكم‌درد كودك مي‌تواند فريب‌دهنده باشد? حتي اگر توان سخن گفتن و توضيح درباره دردش را هم داشته باشد. تنها تمركز بر يافتن محل درد كافي نيست? بلكه تشخيص وجود ( يا نبود) ديگر علايم نيز بسيار مهم است.
اگر بلافاصله پس از صرف شام و دسر از شكم‌درد شكايت كند ولي نشانه‌ي ديگري وجود نداشته باشد? ممكن است علت اين بيماري تنها پرخوري باشد.
ولي اگر بي‌قرار است و علاوه بر درد شكم استفراغ يا اسهال نيز دارد? مي‌توان اطمينان داشت كه علتي جدي‌تر درميان است.
علت مشكلات شكمي در كودكان خردسال چيست ؟
شرايط زير شايع‌ترين علل شكم‌درد در كودكان هستند? گرچه علل محتمل ديگري نيز وجود دارند. اگر كودك شما ناگهان بيمار شود? دردي در شكمش داشته باشد كه به سادگي از بين نمي‌رود يا حتي بدتر هم مي‌شود و نگران وي هستيد? با دكترش تماس بگيريد. هميشه در مواقع خطر بهتر است موضوع را جدي بگيريم.
1. ورم معده و روده يا ” آنفلوآنزاي شكمي”
آيا كودكتان علاوه بر درد‌هاي شكمي اسهال و استفراغ هم دارد ؟ اگر چنين است? ممكن است مبتلا به ورم معده و روده باشد كه پس از عفونت‌هاي حاد تنفسي يكي از بيماري هاي شايع محسوب مي شود.
ورم معده و روده همچنين مي‌تواند در اثر ابتلا به باكتري‌هاي جدي‌تر? همچون سالمونلا? شيگلا? استافيلوكوكوس? كمپلوباكتر يا اشرشياكولي نيز ايجاد شود. موارد ديگري هم به خاطر ابتلا به انگل‌هايي چون جيارديا به‌وجود مي‌آيند. نشانه‌هاي آشكار در كودك شما مي‌تواند بسته به علت بيماري ملايم يا حاد باشند? و ممكن است براي تنها چند ساعت يا چند روز ادامه يابند.
از آنجا كه عامل اين بيماري معمولا يك ويروس است? نمي‌توان آن را با آنتي‌بيوتيك معالجه كرد. ولي اين بدين معني نيست كه بنشينيد و منتظر طي شدن دوره‌ي بيماري شويد. اگر ورم معده و روده موجب استفراغ? يا اسهال و تب و كم‌اشتهايي در كودك شما شده است? ممكن است به سرعت آب بدن او از دست برود? لذا مهم است كه مطمئن شويم كودك ما در طول مبارزه با بيماري مقادير زيادي از مايعات بنوشد.
به دنبال نشانه‌هاي از دست رفتن آب بدن بگرديد و اگر احساس مي‌كنيد كودكتان در حال از دست دادن آب بدنش است با دكتر تماس بگيريد. اگر با علايم جدي از دست دادن آب بدن در او مواجه شديد? سريعا او را به اورژانس برسانيد.
هر چه زودتر رژيم غذايي طبيعي را به كودكتان بازگردانيد و فقط از غذاهاي چرب پرهيز كنيد.
در مورد معالجه‌ي اين بيماري‌ها بيشتر بدانيد :
اسهال
استفراغ
از دست دادن آب بدن
كودك من از درد شكم شكايت دارد.
2. آلرژي به شير يا عدم‌تحمل لاكتوز
اگر كودك شما به شير آلرژي دارد? سيستم ايمني بدن او به پروتئين‌هاي موجود در شير واكنش نشان مي‌دهد. آلرژي به شير مرتباً در نوزادان و كودكان رخ مي‌دهد. علايم اين بيماري? استفراغ? اسهال? شكم‌درد و جوش است. در موارد حاد آلرژي به شير? كودك ممكن است با واكنشي خطرناك موسوم به شوك آنافيلاكسي مواجه شود.
عدم تحمل لاكتوز زماني رخ مي‌دهد كه بدن آنزيم لازم براي تجزيه و هضم لاكتوز? قند اصلي موجود در شير را توليد نكند. علايم اين بيماري? اسهال? حالت تهوع? درد شكمي? نفخ و گاز معده است. عدم تحمل لاكتوز در نوزادان رايج نيست? و معمولاً در اواخر نوزادي يا در ده سال نخست زندگي ظهور مي‌كند.
براي ردگيري علت بيماري? پزشك ممكن است پيشنهاد كند كه براي چند روز همه نوع لبنيات (شير? پنير? بستني? پودينگ و غيره) را از كودك خود دور كنيد و سپس به آرامي مجددا آنها را در رژيم غذايي‌اش قرار دهيد. اگر مشكلات شكم كودك شما مجددا آغاز شود? مقصر اصلي را يافته ايد.
براي كودكاني كه به شير آلرژي دارند? شير سويا راه‌حل مناسبي خواهد بود? ولي نه براي همه‌كس: 5 تا 10 درصد از كودكاني كه به شير آلرژي دارند? به شير سويا هم حساسند. در اين صورت? بايد با دكتر كودك خود يا يك متخصص تغذيه? در مورد اينكه چطور از رسيدن كلسيم كافي به بدن كودك از طريق غذاهاي ديگر مطمئن شويد? مشورت كنيد.
اگر كودكتان نمي‌تواند لاكتوز را تحمل كند? راه‌حل آسان‌تر خواهد بود. وي مي‌تواند تا زماني كه شكلي تركيبي از لاكتاز را دريافت مي‌كند? به مصرف لبنيات ادامه دهد. همچنين مي‌توانيد شير بدون لاكتوز برايش بخريد.
اطلاعات بيشتري در مورد نحوه‌ي تشخيص و درمان آلرژي‌ها و حساسيت‌هاي غذايي بدست آوريد.
3. يبوست و تغيير در رژيم غذايي
شايع‌ترين مشكل شكمي در كودكان كم‌سن و سال ـ كه در حال افزودن غذاهاي بيشتر و بيشتري به رژيم غذايي خود هستند- يبوست است. يبوست به معناي اين است كه فرد به مدت دو يا سه روز قادر به دفع نباشد و پس از آن نيز تكه‌هاي كوچك سفتي از مدفوع را دفع كند.
اگر كودك شما مبتلا به اين بيماري است? خونسردي خود را حفظ كنيد. پس از چند هفته? سيستم گوارش وي با تغييرات ايجاد شده در رژيم غذايي تنظيم خواهد شد و وي دوباره آغاز به دفع عادي خواهد كرد.
شما مي‌توانيد با نوشاندن مايعات كافي در طول روز به تسريع اين پروسه كمك كنيد. و در روزهايي كه به نظر مي‌آيد دچار يبوست شده است? به او غذاهايي بدهيد كه مدفوع روان‌تري توليد مي‌كنند ( مثل زردآلو? گلابي? آلو و نخود فرنگي) و آن دسته از غذاها را كه مدفوع سفت‌تري ايجاد مي‌كنند كنار بگذاريد ( مثل موز? سيب و پوره‌ي سيب? هويج? برنج? و كدو).
علاوه براين‌ها? ورزش نيز مي‌تواند به حركت روده‌ها كمك كند? پس كودك خود را تشويق به تحرك كنيد.
كودك من از درد شكم شكايت دارد.
4. بيماري مجاري بالايي تنفس
باور كنيد يا نه? سرما‌خوردگي يا آنفلوآنزاي معمولي مي‌تواند باعث ايجاد شكم‌درد در كودك گردد. دليل اين امر اين است كه مقدار زيادي از مخاط ايجاد شده در اثر بيماري مربوط به مجاري بالاي تنفسي به گلو راه مي‌يابد. وقتي اين مخاط بلعيده شود? مي‌تواند موجب سوزش معده‌ي كودك شود.
برخي از كودكان براي دفع اين مخاط از سيستم‌شان استفراغ مي‌كنند. شكل خوشي ندارد? ولي معمولاً مؤثر واقع مي‌شود و درد از بين مي‌رود.
برخي اوقات يك بيماري تنفسي جدي‌تر نيز مي‌تواند به درد شكم در كودك بيانجامد. اگر كودك شما گلودرد?تب? و سردرد هم داشته باشد? ممكن است به گلودرد ميكروبي مبتلا شده باشد. اگر فكر مي‌كنيد كه شكم‌درد كودكتان به گلودرد ميكروبي مربوط است پزشك را سريعاً مطلع سازيد. اين بيماري توسط باكتري استرپتوكوك ايجاد مي‌شود و نيازمند معالجه با آنتي‌بيوتيك است.
5. انسداد روده
اگر حال كودكتان خوب به نظر مي‌رسد و لحظه‌اي بعد ناگهان از درد به خود مي‌پيچد? دست روي دست نگذاريد? به خصوص اگر اين علايم رفته رفته شديد‌تر و سريع‌تر تكرار شوند و كودكتان در حال استفراغ باشد.
اين علايم ممكن است نشانه‌ي ابتلا به اينتوساسپشن (دخول بخشى از روده در بخش ديگر) باشند? انسدادي كه معمولا براي كودكان 5 ماه تا 2 سال رخ مي‌دهد. اين بيماري شيوع زيادي ندارد? ولي مي‌تواند خطرناك باشد? لذا سريعاً با دكتر كودكتان تماس بگيريد؛ اگر نتوانستيد با پزشك تماس بگيريد? او را سريع‌تر به اورژانس برسانيد? زيرا كه ممكن است به جراحي نياز داشته باشد.
كودك من از درد شكم شكايت دارد.
6. آپانديسيت
علايم شناخته‌ي آپانديسيت درد شكم (مخصوصاً در قسمت راستِ پايين شكم)? تب? و استفراغ هستند. اگر كودك شما استامينوفن بچه خورده است و تب وي كاهش نيافته? دردش رفته رفته بدتر مي‌شود و نمي‌تواند چيزي را در معده‌ي خود نگه دارد? حتي آب را? ممكن است آپانديسيت داشته باشد. وي را به نزد پزشك ببريد يا به اورژانس برسانيد.
7. گاز معده
شما به عنوان يك بزرگسال مي‌دانيد كه چقدر گاز معده اذيت مي‌كند. براي كودكان نيز گاز معده دردآور است؛ و ممكن است همان عامل درد مزمن شكمي باشد كه دكتر نمي‌تواند كشفش كند.
وقتي كودكتان از گاز رنج مي‌برد? بايد بفهميد به تازگي چه خورده است . يكي از دلايل احتمالا آبميوهي زياد استريا؛ بسياري از آب‌ميوه‌ها – همچون آب سيب? و آب گيلاس حاوي سوربيتول هستند كه شكلي هضم‌ناشدني از قند هاست.
AAP پيشنهاد مي‌كند كه كودكان خردسال بيش از حدوداً 2/1 تا 4/3 ليوان آب‌ميوه در روز ننوشند. نوشيدن آبميوهي زياد علاوه بر ايجاد ناراحتي معدي? باعث مي‌شود از ديگر غذاهاي مغذي كمتر مصرف شود و همچنين موجب خرابي دندان‌ها نيز مي‌شود.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
