اشتباهاتی که والدین، پس از طلاق مرتکب می شوند ( طلاق و جدایی همسران بسیار سخت و دشوار است و برای فرزندان سخت تر و ناخوشایندتر. فرزندان طلاق با پایان یافتن زندگی مشترک والدینشان، سخت ترین و ناخوشایند ترین آسیب ها را تجربه می کنند. متأسفانه در این میان از بعضی از فرزندان خواسته می شود تا میان والدین و درست در هنگامی که آن ها از عدم حضور یکی از والدین دچار غم و اندوه شده اند، میانجیگری کنند.
بسیاری از فرزندان، اثرات بد و ناخوشایند ناشی از طلاق را با خود به دوران بزرگ سالی شان منتقل می کنند؛ یعنی همان آسیب هایی که هرگز نباید به آن ها تحمیل می شد. اما همسرانی که از هم جدا شده اند، می توانند با کنترل اعمال و رفتار خود، قبل از آنکه جوهر قلم بر روی برگه های طلاق خشک شود، از این لطمات جلوگیری کنند. گَری نومَن، کارشناس امور خانواده و طلاق، به همسرانی که از هم جدا شده اند درباره نحوه جداشدنشان، بدون آنکه این جدایی از لحاظ احساسی و عاطفی به فرزندانشان لطمه و آسیبی وارد کند، توصیه ها و راهنمایی هایی می کند که در ادامه می خوانید.)
۱.فرزندانتان را پیام رسان خود و همسرتان قرار ندهید.
بسیاری از والدین سعی می کنند از طریق فرزندانشان با یکدیگر ارتباط داشته باشند که این امر باعث بروز استرس و فشارهای روحی، روانی و عاطفی بیش از حد، در فرزندان می شود و آنان را وادر به پشت سرگذاشتن وضعیت و موقعیتی می کند که والدینشان خود نیز از عهده این موقعیت بر نمی آیند. امروزه ایمیل، وسیله خوبی برای ارتباط و گفت و گو با همسر سابقتان است که به شما این امکان را می دهد تا درباره واقعیت ها و امور مربوط به پرورش فرزندانتان، بدون طی مسیری منفی و بازکردن زخم های کهنه، بحث و گفت و گو کنید. همچنین ایمیل، این امکان را دارد تا گفت و گوی بین شما و همسرتان را ثبت کند که در دادگاه، معتبر است؛ بنابراین، والدین از طریق ایمیل با احتیاط بیشتری با هم بحث و گفت و گو می کنند.
اگر لازم است که با همسر سابقتان، از طریق تلفن و یا حضوری صحبت کنید، فکر و ذهنتان را بر موضوع صحبت متمرکز کنید و از همه مهم تر اگر همسرتان عصبانی و خشمگین شد، فریب نخورید و فقط بگویید، من احساس تو را درک می کنم، اما من اینجا هستم تا در خصوص امور مربوط به مدرسه فرزندانمان با هم گفت و گو کنیم. در این زمان، با شیوه ای مثبت با هم صحبت کنید؛ زیرا سلامت احساسی و عاطفی فرزندانتان به آن بستگی دارد.
اشتباهاتی که والدین، پس از طلاق مرتکب می شوند
۲. فرزندانتان را درمانگر خود قرار ندهید
نوجوانان دوست دارند که تحت مراقبت و سرپرستی والدین خود باشند؛ بنابراین طلاق و جدایی والدین، دنیای آنان را ناخوشایند و پر از غم می کند. با درمیان گذاشتن جزئیات مربوط به طلاق و یا احساسات غضبناک خود نسبت به همسر سابقتان با فرزندان بزرگ تر، خود را گرفتار نکنید. اضطراب و نگرانی فرزندان و احساس نیاز آن ها به اینکه تحت مراقبت و سرپرستی والدین قرار داشته باشند، باعث می شود که آن ها از آنچه بر شما می گذرد، مطلع شوند. اما لازم است شما در این موقع برای آن ها نقش پدر یا مادر را داشته باشید. برای خود از دیگران کمک بگیرید و در صورت لزوم، به معالجه و درمان اقدام و خط مرزهای لازم را حفظ کنید. در این زمان، فرزندان را حامی و همراه خود قرار دادن، اشتباه محض است و به فرزندان، لطمه و آسیب می رساند.
۳. فرزندان خود را درک کنید
فرزندان نیاز به درک والدین دارند و پس از جدایی، ممکن است احساسات آن ها ناآرام و متشنج شود. به فرزندان خود گوش دهید و به آن ها نگویید به چه فکر کنند؛ هرچند ممکن است، سخت و دشوار باشد. هرگز از همسر سابق خود، عیب جویی نکنید؛ زیرا درحقیقت این کار، انتقاد و عیب جویی از فرزندانتان است؛ یعنی افرادی که مسلما ۵۰ درصد از وجودشان، از همسر سابق شماست. برای آنچه که فرزندان به شما می گویند، پاسخ ویژه ای داشته باشید؛ مثلا به فرزندان خود بگویید : « این گونه به نظر می رسد که شما به خاطر ملاقات پدرتان با نامزد جدیدش، غمگین و پریشان هستید، این طور نیست؟» شما به عنوان یک پدر و مادر، نباید برای فرزندانتان راه حلی ارائه دهید و فقط باید به حرف هایشان گوش فرا دهید.
به اظهار نظر و بیان عقیده خود نپردازید. شما می توانید به فرزندانتان پیشنهاد کنید که فکر و احساسشان را روی کاغذ بیاورند و درصورتی که خود نیز بخواهند، آن ها را با همسر سابقتان درمیان بگذارند. فکر و ذهن خود را بر احساسات فرزندانتان متمرکز کنید، نه بر احساس خودتان. بهبودی روابط، از یک ارتباط محبت آمیز و درک و شناخت احساسات حاصل می شود.
اشتباهاتی که والدین، پس از طلاق مرتکب می شوند
۴. فرزندانتان را بازجویی کنید
من به والدین می گویم چنان که فرزندانتان به تازگی با عمه، خاله و یا عمو و دایی خود، ملاقاتی داشته اند، بهتر است که فرزندان، تعطیلات آخر هفته را با همسر سابقتان سپری نکنند. سکوت، باعث اضطراب و نگرانی فرزندان می شود؛ زیرا آن ها باید از تجربیات پدر و مادر خود استفاده کنند. از طرفی دیگر، بازجویی از فرزندان، آن ها را مستقیما بر سر دوراهی قرار می دهد که از لحاظ عاطفی و احساسی، یک وضعیت و موقعیت بسیار دشوار و غیرقابل تحمل است؛ بنابراین، از فرزندانتان، سوال های معمولی و سرگرم کننده ای بپرسید تا اضطراب آن ها کاهش یابد و سپس آنان را به حال خود بگذارید.
۵. آسیب هایی را که قبلا به فرزندانتان رسانده اید، جبران کنید
بسیاری از والدینی که از هم جدا شده اند، ممکن است با مطالعه این توصیه ها و راهنمایی ها، به اشتباهاتی که ناخواسته درخصوص فرزندانشان مرتکب شده اند، پی ببرند. آیا برای وارونه کردن نتایج و عواقب بد احساسی و عاطفی ناشی از یک طلاق و جدایی تلخ و ناخوشایند، بسیار دیر شده است؟ خیر؛ زیرا فرزندان از آن چشم پوشی می کنند؛ حداقل تا هنگامی که به اواخر سنین نوجوانی خود برسند؛ یعنی زمانی که خشم و عصبانیت در آن ها پایه محکم تری پیدا می کند. اگر شما اشتباهاتی را مرتکب شده اید، در این صورت بسیار مهم است که موارد زیر را انجام دهید:
- از فرزندان خود عذرخواهی کنید و از اینکه باعث ناراحتی آن ها شده اید. ابراز تأسف کنید.
- درباره اشتباهات خود صحبت کنید و آن ها را به طور کامل و با جزئیات توضیح دهید و سپس قول دهید که اعمال و رفتار خود را از آن لحظه به بعد تغییر خواهید داد.
- به فرزندان خود، یک علامت معتبر و مشخص ارائه دهید: مثلا به آن ها بگویید زمانی که شما به عنوان یکی از والدین، شروع به انتقاد از همسر سابقتان می کنید، فرزندانتان دستشان را به نشانه مهلتی برای شما، بالا ببرند و به طور صریح و روشن گوشزد کنند که شما باز هم درحال انجام این کار هستید و باید بی درنگ، آن را متوقف کنید.
