فلج مغزی (CP) چند نوع دارد؟
فلج مغزی را به چند روش میتوان طبقهبندی کرد. در بیشتر مواقع طبقهبندی براساس تعداد اندامهای درگیر و یا براساس اختلال حرکتی و نوع مشکلات ناشی از آسیب مغزی انجام میشود. در اینجا به شرح این دو نوع تقسیمبندی میپردازیم
الف. تقسیمبندی فلج مغزی براساس تعداد اندامهای درگیر
کوادری پلژی: هر چهار اندام کودک، درگیر است. اگر هر چهار اندام درگیر باشند به آن کوآدری پلژی (quadriplegia) گویند و در این حالت امکان درگیری عضلات دهان و زبان هم وجود دارد.
دای پلژی: هر چهار اندام کودک درگیر است اما درگیری پاها (اندامهای تحتانی) شدیدتر از دستهاست.
همی پلژی: گاهی اندام فوقانی و تحتانی یک سمت بدن (یک دست و یک پا) درگیر است که در این صورت همی پلژی (hemiplegia) است که معمولاً در این حالت درگیری در اندام فوقانی بیشتر است.
تری پلژی: سه اندام کودک درگیر است معمولا دو دست و یک پا.
منو پلژی: فقط یک عضو کودک درگیر است معمولا یک دست.
ب. تقسیمبندی براساس اختلال حرکتی
اسپاتیک(spastic) : عضلات کودک اسپاتیک بسیار سفت میباشد و در مقابل کشش، مقاومت میکنند. این عضلات هنگامی که بهکار گرفته میشوند بیش از اندازه فعال شده و حرکات زمختی را ایجاد میکنند. در حالت طبیعی عضلات به صورت جفت کار میکنند، برای مثال وقتی یک گروه منقبض میشود گروه مخالف شل میشوند تا امکان حرکت آزادانه را در راستای مورد نظر فراهم سازند. اما در عضلات اسپاتیک هر گروه عضلانی بهطور همزمان منقبض میشوند و حرکت را متوقف میسازند، که به این حالت “انقباض همزمان” گفته میشود. سفتی عضلانی ممکن است در حالت خفیف فقط تعداد محدودی حرکت را مختل نماید و یا اینکه در حالت شدید تمام حرکات بدن را دچار مشکل سازد. مقدار سفتی با گذشت زمان تغییر میکند. معمولا آسیب به قشر مغز باعث بروز سفتی عضلانی میشود. 65 درصد کودکانی که فلج هستند از نوع اسپاستیک هستند. در اسپاستیک مفاصل دست و پا و گاهی کمر سفت شده و به سختی میتوان انها را خم کرد.
آتتوئید (athetoid): عبارتست از اشکال در کنترل و هماهنگی حرکات. کودکان مبتلا به فلج مغزی نوع آتتوئید، حرکات پیچشی، غیرارادی و مداوم دارند. این افراد معمولا مشکلات گفتاری نیز دارند. این ضایعه در اثر آسیب بر هستههای قاعدهای مغز به وجود میآید.
آتاکسیک (ataxic): فلج مغزی آتاکسیک، نادرترین نوع فلج مغزی است. افراد مبتلا دچار یک آشفتگی و نقص در حس تعادل و حس عمقی میباشند. توان عضلانی این افراد پایین است. عضلات آنها شل است و به حالت تلو تلو خوردن راه میروند و اندامهای فوقانی آنها در حالت راه رفتن بیثبات میباشد.
تحقیقات مختلف نشان داده است، در صورتی که به مشکلات نورولوژیک (عصبی) افراد با مشکلات جسمی بهطور صحیح و بهموقع توجه شود، بسیاری از آنها میتوانند به یک زندگی تقریبا طبیعی دست یابند و از آن لذت ببرند.
گردآورنده:فریبا نقدی