آلرژي يا حساسيت
آلرژي چيست؟
در اصل آلرژي پاسخ ايمني بدن به ماده اي است كه ممكن است از راههاي مختلف وارد بدن شود؛ سيستم ايمني بدن ممكن است از راه تنفس مواد، تزريق، خوردن يا حتي تماس با مواد بخصوصي درگير شود. سيستم ايمني بدن به يك آلرژن (ماده اي كه سبب برانگيختن پاسخ آلرژيك مي شود) واكنش نشان مي دهد و با آزاد سازي مقاديري هيستامين و ساير مواد شيميايي مي تواند علائمي مثل احتقان يا گرفتگي بيني و دستگاه تنفسي ،خارش و آبريزش بيني، خارش و درد گلو، اسهال، خارش وآبريزش چشمها، و بثورات خارش دار را روي پوست ايجاد كند.
آيا آلرژي ها وراثتي هستند؟
حالت آلرژي اغلب وراثتي است، گرچه اعضاي خانواده ممكن است نسبت به چيزهاي كه به آن حساسيت دارند با هم تفاوتهاي اساسي داشته باشند. يك كودك ممكن است آسم داشته باشد، در حاليكه ديگري مستعد تب يونجه باشد. تغذيه انحصاري با شير مادر در شش ماه اول زندگي كودكتان، به كاهش شيوع انواع آلرژي ها در سالهاي اوليه زندگي كمك مي كند.
آيا تشخيص آلرژي ها آسان است؟
هميشه نه، و مخصوصا در كودكان آسان نيست. براي نمونه بسياري كودكان حين يك عفونت تنفسي فوقاني دچار خس خس سينه مي شوند. اين مساله معمولا علامت آلرژي نيست و بيشتر كودكان حالت خس خس سينه حين سرماخوردگي را با افزايش سن نخواهند داشت. در صورتيكه خس خس سينه بيشتر موارد بدون سرماخوردگي ايجاد شود و تا سن سه سالگي باقي بماند، ممكن است پزشك تان از شما بخواهد زمان و چگونگي ايجاد علائم را در كودك يادداشت كنيد. آسم معمولا با بررسي تاريخچه سلامت كودك و پاسخ دهي به داروهاي متسع كننده برونش تشخيص داده مي شود.
آلرژي هاي شايع مثل آسم، اگزما (حساسيت پوستي) و تب يونجه به آساني قابل تشخيص هستند. يك فرد ممكن است نسبت به هر چيزي حساسيت داشته باشد- از موي گربه گرفته تا پارچه هاي پلي استر. زماني كه علائمي وجود دارد اما به راحتي نتوان علتي را براي آن مشخص كرد، ممكن است لازم باشد به پزشك كودكتان مراجعه كنيد و او با بررسي علائم يا در صورتي كه حساسيت كودكتان شديد باشد مي تواند شما را به يك متخصص يا مركز تخصصي آلرژي ارجاع دهد.
آلرژي يا حساسيت
يك راه تشخيص علت آلرژي استفاده از تستهاي پوستي خراشي استكه بخصوص براي اگزماي تماسي آلرژيك (حساسيت پوستي در اثر تماس با مواد حساسيت زا) مفيد است. اما اين تستها در كودكان زير سن 18 ماه قابل اعتماد نيستند. همچنين ممكن است بخواهيد با پزشكتان صحبت كنيد تا بدانيد آيا علائم جديد ايجاد شده است يا علائم قبلي همچنان ادامه دارد. اگر كودكتان در نفس كشيدن مشكل دارد، تند تند نفس مي زند، گيج است، نبض سريع دارد يا بدنش رنگ پريده يا سرد شده است سريعا با پزشك تان تماس بگيريد.
آلرژي ها بيشتر چه زماني رخ مي دهند؟
علائم ممكن است هر زماني از سال ايجاد شوند. آلرژي به قارچها اغلب در زمستان رخ مي دهد و تشخيص آنها از سرما خوردگي ممكن است مشكل باشد. آلرژي هاي مرتبط باگرده گلها و گياهان بيشتر در بهار و پاييز شايع هستند. احتقان صبحگاهي كه در تمام طول سال ادامه يابد بيشتر نتيجه آلرژي به حشرات ريز موجود در هوا يا حيوانات خانگي است.
آيا كودك من در طول زندگي دچار آلرژي خواهد بود؟
در برخي موارد، آلرژي كودكتان از بين خواهد رفت. اين امر به وفور در مورد حساسيت و عدم تحمل به شير گاو رخ مي دهد. در شرايط ديگر آلرژي با افزايش سن بدتر مي شود. گاهي اوقات نوع ديگري از حساسيت ممكن است در طول زندگي كودك ايجاد شود.
چگونه مي توانم آلرژي را درمان كنم؟
با وجوديكه آنتي هيستامينها و كورتون ها گاهي اوقات براي معالجه آلرژي در شيرخواران و كودكان استفاده مي شوند، ساده ترين راه براي از بين بردن بيماري حذف علت است. مواد حساسيت زاي بالقوه شامل دود سيگار، بالشتهاي حاوي پر، عطر، موي حيوانات خانگي، حشرات ريز موجود در هوا، و پتوهاي پشمي هستند. اسباب بازي هاي كودكتان محيط مناسبي براي جذب گرد و غبار هواست و بايد مرتب شسته شوند.
آلرژي يا حساسيت
اگر كودكتان به گرده گياهان موجود در هوا حساسيت دارد، در زمانهاي گرده افشاني گلها و روزهاي طوفاني، وي را داخل خانه نگهداريد، مرتب او را حمام كنيد و از باز كردن پنجره ها در روزهاي طوفاني بپرهيزيد. اگر اگزما (حساسيت پوستي) وجود داشته باشد، از پزشك خود بپرسيد كه آيا مي توانيد از يك كرم مرطوب كننده مناسب كه حاوي مواد نرم كننده و مقداري مواد صابون مانند باشد استفاده كنيد.گاهي در صورت وخامت آلرژي، كورتونها براي آرام كردن علائم مفيد هستند؛ اما توجه داشته باشيد كه اين دسته از داروها را هرگز بدون تجويز پزشك و فقط در موارد معدود استفاده نكنيد.
حيوانات خانگي كه سبب واكنش آلرژي مي شوند بايد بيرون نگه داشته شوند يا حداقل در محيط خاصي از خانه محصور شوند. ممكن است لازم باشد براي حيوان خود خانه ديگري پيدا كنيد. حتي اگر كودك شما به آن دلبسته شده باشد، سلامت وي مهمتر است.
اتاق كودكتان را تا حد ممكن بدون گرد و غبار نگه داريد. رختخواب، كمد لباسها و قفسه هاي اسباب بازي ها را بطور مرتب تميز كنيد تا گرد و غبار به حداقل برسد، در واقع خود گرد و غبار نيست كه مشكل ساز است بلكه حشرات ريز موجود در هوا سبب حساسيت مي شوند. اين حشرات از خانواده عنكبوتها هستند و موجوات ميكروسكوپي هستند كه بر روي لايه هاي پوست انسان رشد مي كنند و سبب توليد مواد حساسيت زا مي شوند. در حاليكه از بين بردن كامل گرد و غبار غيرممكن است و باز كردن مكرر دريچه ها ممكن است از اين لحاظ كمك كند، راههاي ديگري نيز وجود دارد كه ممكن است براي از بين بردن حشرات موجود در هوا بكار گيريد. اين روشها مي تواند شامل موارد زير باشند:
- قالي ها و فرشها را جمع كنيد، بخصوص فرشهاي دستباف كه با الياف طبيعي و پرزهاي بلند هستند (مانند انواع گبه).
- اگر در خانه شما سطوح چوب طبيعي يا الوارهاي جنگلي وجود دارد (مانند پوشش داخلي سقف) بهتر است سطح آنها را با استفاده از پوشش مناسبي بپوشانيد.
- همه ملحفه ها و اجزاي رختخواب كودك را با آب بسيار داغ بشوئيد.
- از يك تكه پارچه مرطوب بجاي جاروبرقي استفاده كنيد، زيرا بسياري از جاروبرقي ها گرد و غبار را پس مي زنند. البته مي توانيد جاروبرقي هايي كه داراي فيلترهاي با شدت بالاي جذب ذرات معلق هستند خريداري كنيد تا حشرات موجود در هوا و ساير مواد حساسيت زا را به دام اندازيد.
آلرژي يا حساسيت
حساسيت و عدم تحمل غذايي
شيرخواران گاهي اوقات به غذاهايي مانند گندم، تخم مرغ، شير، فرآورده هاي سويا، آجيل، ماهي و مركبات حساسيت نشان مي دهند. علائم حساسيت واقعي غذايي مثل بثورات پوستي، خس خس سينه، تورم لبها و زبان، معمولا در عرض يك ساعت از صرف غذا ايجاد مي شوند. اگر گمان مي كنيد كه كودكتان ممكن است به يك غذاي خاص حساسيت داشته باشد، با پزشك كودكتان صحبت كنيد، زيرا وي ممكن است كودك را براي بررسي بيشتر و انجام آزمايشات به يك متخصص آلرژي يا مركز تخصصي ارجاع دهد.
شير خواران ممكن است دچار عدم تحمل به برخي غذاها شوند،كه با آلرژي واقعي تفاوت دارد. علائم عدم تحمل غذايي بيشتر موارد سيستم گوارش را درگير مي كند و مي تواند شامل درد شكم، كوليك (دردهاي متناوب شكمي)، نفخ شكم، دفع گاز، اسهال و گاهي استفراغ باشد.
اگر حدس مي زنيد كودكتان ممكن است دچار عدم تحمل غذايي باشد، به پزشك تان مراجعه كنيد. وي ممكن است كودك را به متخصص تغذيه ارجاع دهد. متخصص تغذيه ممكن است كودكتان را بر روي يك رژيم انحصاري قرار دهد، به اين معني كه غذاهاي مشكوك از رژيم غذايي حذف و سپس به آرامي وارد شوند. اين امر كمك مي كند تا شما و متخصص تغذيه تشخيص دهيد كدام غذاها سبب بروز مشكل در كودك مي شوند.
اگر كودكتان شير خشك مصرف مي كند و مشخص شده است كه نسبت به شير گاو حساسيت يا عدم تحمل دارد، متخصص تغذيه ممكن است توصيه كند شير خشك سويا مصرف كند يا شير خشك ساخته شده از تركيبات شير گاو كه با اعمال تغييراتي براي كودكاني كه حساسيت يا عدم تحمل دارند مناسب است.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
