بازی در سنین مختلف کودکی
تخمین مدت مطالعه: 2 دقیقه
قسمت اول:بدو تولد تا سه سالگی
انجام بعضی حرکات مستقیما باعث افزایش سطح توانایی کودک می شود و باید به وی این فرصت داده شود تا این حرکات را تجربه کنند.فعالیت هایی مانند قدم زدن، دویدن، خزیدن،غلت زدن و پریدن و….
کودکان از انجام این فعالیت ها در زندگی روزمره لذت می برند.به شما والدین پیشنهاد می کنیم در زمان انجام این بازی ها شعرو ترانه های کودکانه پخش کنید تا حافظه شنیداری کودک تقویت شود.همراهی موسیقی شاد کودکانه و انجام فعالیت و بازی های پایه زمینه بازی ها و فعالیت های بعدی کودک را تقویت می کند.
در اینجا سوالی مطرح میشود که ” فعالیت هایی مانند قدم زدن ، دویدن خزیدن و…جزمراحل رشد است چطور در سنین که کودکان متوجه پیرامون نیستند بازی کنیم؟”
در جواب گفته میشود که با دستوراتی که در زیر داده میشود میتوان فعالیت رشدی را بازی همراه کرد و زمینه های ذهنی ، دیداری،شنیداری و…را تقویت کرد و خاطرات خوبی در ذهن کودک ثبت کرد.
بازی در سنین مختلف کودکی
قدم زدن:
زمانی که کودک شروع به قدم زدن می کند باید وضعیت مناسب بدنی کودک را چک کرد سپس از قسمت ران شروع به تکان دادن پاهایشان بکنند وآزادانه شروع به قدم زدن بکنند.در مرحله بعد ابتدا پاشنه پا را از زمین گذاشته و بعد کامل کف پا را بر روی زمین بگذارد.قدم زدن و فعالیت های مرتبط با آن باعث می شود که کودک کنترل فعالیت ها را بیاموزد.بازی هایی که در قدم زدن می توان انجام داد شامل پیشنهادات زیر است:
1-تمرینات عقب و جلو رفتن و قدم برداشتن در فضای خاص مانند راه رفتن دورتا دور خانه،راه رفتن در پارک و..این تمرینات باعث کشف جهان پیرامون برای کودک میشود.
2-قرار دادن نشانگر ها و تغییر در طول و فاصله آنها. کودک با حرکت روی آنهااندازه قدم هایش کوچک و بزرگ می شود.
3-ریتم های مختلف آهنگ (کند-تند-معمولی) کودک را تشویق به گوش دادن می کند و درجات مختلف راه رفتن را می آموزد.
4-دیدن راه رفتن حیوانات مختلف و تقلید در راه رفتن از حیوانات. راه رفتن با دست و پا، راه رفتن روی زانواها …
5-با صدای موسیقی شروع به حرکت کند و با قطع صدا بایستد. اغلب کودکان قادر نیستند به موقع از حرکت بایستند و تعادلشان بهم می خورد و هم چنان قدم بر میدارند. انجام این تمرین به کسب مهرات گوش دادن و عمل کردن به موقع در کودک منجر می شود.
قدم زدن:
دویدن عملی هیجانی است که به برون ریزی می انجامد با این فعالیت گردش خون در بدن شدت می یابد و عضلات تحریک می شود و کودک باید سعی کند این دو مقوله را باهم هماهنگ کند.در قدم زدن کند و تند حرکت کردن را به کودک آموخته ایم در این مرحله بر روی تند حرکت کردن و مراقبت از خود تمرکز می کنیم. بازی های پیشنهادی ما در این قسمت شامل موارد زیر است:
بازی در سنین مختلف کودکی
1-دویدن در کنار کودک و تعیین منطقه پایان با در دست داشتن شی مانند توپ و مراقب بودن از خود و توپ که به زمین نخورد.
2-پریدن رو به جلو که می توان اسم آن را ” پریدن خرگوشی”
گذاشت.ریتم تند موسیقی و تعیین فاصله ها و یک مسابقه رقابتی و حافظت از خود.
3-تعیین موانع و عبور از موانع(ماز)
نکته مهم:موسیقی باید مناسب سن کودک باشد و از پخش موسیقی که در سن کودک نیست خودداری کنید.
پریدن:
جدا شدن از زمین و بالا و پایین پریدن هیجان زیادی در کودکک ایجاد می کند در مرحله قبل با ” پریدن خرگوشی” زمینه پریدن راکودک آموخته در این مرحله باید ارتفاع را در نظر گرفت تا نیاز هیجانی و عملی کودک تامین شود.ما تمرینات زیر را پیشنهاد میدهیم:
1-گذاشتن جعبه هایی با ارتفاع های متعدد و رفتن روی آنها و پریدن بر روی زمین
2-پرش با دو پا و فرود آمدن بدون اینکه به جلو یا عقب پرت شود.
3-پرش به بالا و فرود آمدن با مکث و پریدن رو به جلو.
4-پرش به بالا و فرود آمدن با مکث و قدم زدن به عقب.
چرخش:
این حرکت هم جز فعالیت های شادی آوری و هیجانی و کودک محسوب می شود. اغلب کودکان بعد از چند قدمی که می دوند دور خودشان می چرخند و دستان را بالای سر می گیرند این گونه فعالیت ها تا زمان تخلیه و خستگی کامل ادامه دارد.می توان از این حرکات برای آموزش تغییر موقعیت بدن و حفظ تعادل استفاده کرد.تمرینات مناسب و پیشنهادی شامل موارد زیر است:
1-راست ایستادن و باز کردن دست ها در امتداد بدن و چرخیدن بدون بر هم زدن وضعیت دست ها
2-نشستن روی تاپ و چرخش روی تاب با دست باز
3-چرخش روی قسمت های مختلف پا مانند نوک انگشتان،زانو ها و کف پا
4-چرخش،دویدن و تکرار اینم روند. می توان سه مرحله بیشتر هم طراحی کرد تا حافظه فعال کودک تقویت شود.
5-در دست داشتن توپ و پشت به هم کردن و گرفتن توپ از طرفین و برگرداندن از طرفین.این تمرینات حافظه دیداری را تقویت می کند.
غلت خوردن:
چرخیدن و غلت خوردن کودک روی زمین یکی از دلایلش افزایش آگاهی از شرایط بدن است.اوج این آگاهی زمانی است که با سطح سفت زمین تماس دارد.کودک کشف می کند طول بدن اندازه چقدر است و مراقبت از خود برای آسیب ندیدن را می آموزد.در این مرحله تمرینات و بازی های پیشنهادی ما شامل موارد زیر است:
1-کودک روی زمین دارز بکشد و روی زمین غلط بخور.
2-فاصله ای را تعیین کنید و روی زمین غلت بخورد و مجدد برگردد.سعی کنید هر بارآموزش دهید تا صاف و منظم غلط بخورد.
3- حرکت الاکلنگ را به کرات انجام دهد.این حرکت مانع از گودی کمر در کودک میشود و جز حرکات اصلاحی بدن است.
4-پل زدن ،غلط خوردن و تکرار این دو حرکت دو حرکت، تقویت دیداری را برای کودک همراه دارد.
والدین گرامی با انجام بازی های پیشنهادی ما و خلاقیت خودتان در تهیه بازی های مختلف زندگی شاد و خوبی را برای خود و فرزندانتات ایجاد کنید و ما را در هفته های آینده با مبحث”بازی در سنین مختلف ” دنبال کنید
ادامه دارد……
نویسنده: نسیبه کمالی/ روانشناس خانواده
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا
