کامپیوتر و تاثیر آن بر جسم کودکان
فعالیت‌های درسی و فیزیکی دانش‌آموزان با شروع سال تحصیلی بیشتر می‌شود، از این‌رو والدین و مسئولان مدرسه باید بیشتر به شیوه‌های درست‌نشستن و برخاستن و استفاده از این فناوری‌ها توسط دانش‌آموزان توجه کنند. دکتر آذر معزی، فوق‌تخصص طب ورزشی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه ایران در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به اینکه استفاده از رایانه در میان اقشار مختلف فراگیر شده است در مورد آسیب‌های آن گفت: در ابتدای استفاده از این وسیله وضعیت بدن به‌صورت عادی و درست است ولی هر چه که زمان بیشتری می‌گذرد فکر و تمرکز افراد از وضعیت بدنی به مطلب مورد مطالعه معطوف شود؛ در نتیجه در وضعیت نامناسب بدنی قرار می‌گیرند و بد می‌نشینند. منظور از بدنشستن آوردن بیش از حد سر به جلوی بدن و افزایش انحنا یا همان قوز در قسمت پشت است. این وضعیت باعث می‌شود که انحناهای ستون فقرات از حالت طبیعی خارج شود و انحنای قدامی گردن (لوردوز) و انحنای پشتی (کیفوز) افزایش پیدا می‌کند. به مرور زمان عضلات بدن از حالت طبیعی خارج می‌شوند. یکسری از عضلات دچار کوتاهی می‌شوند و طول بعضی از عضلات افزایش پیدا می‌کند. عضلاتی که معمولا دچار افزایش طول و کشیدگی می‌شوند به مرور زمان ضعیف می‌شوند و قدرتشان کاهش پیدا می‌کنند. عضلاتی که در وضعیت کوتاهی قرار دارند، دائما در حال استفاده هستند این کوتاهی یا انقباض مداوم باعث می‌شود که جریان خون در این قسمت‌ها حالت طبیعی نداشته باشد. فشار بیش از حد به مویرگ‌های تغذیه‌کننده عضلات، باعث بسته شدن آنها و تولید اسیدلاکتیک در این قسمت‌ها می‌شود. وقتی عضله‌ای از خون طبیعی محروم می‌شود به مکانیزم‌های بی‌هوازی روی می‌آورد. زمانی که مواد زائد مثل اسید لاکتیک در محیط عضله بیشتر می‌شود، درد در آن نقطه افزایش می‌یابد. اکثر کسانی که با رایانه کار می‌کنند از درد‌های سوزشی در پشت گردن شکایت می‌کنند. این نشان می‌دهد که عضلات آنها تحت فشار قرار گرفته است. اگر دردها طی روزهای متمادی تکرار شود، بدن ما کم‌کم حالت انحنا پیدا کرده و موقعیت طبیعی خود را از دست می‌دهد و حالات نادرست در بدن فرد تثبیت می‌شود. این افراد حتی وقتی از کامپیوتر هم استفاده نمی‌کنند باز هم قوز کرده باقی می‌مانند؛ یعنی پشت‌های خمیده، شانه‌ها و سرهای جلو آمده از ویژگی‌های دائمی آنها می‌شود. دکتر معزی افزود: این وضعیت سایر انحناهای طبیعی بدن را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود که در ناحیه کمر و لگن نیز تغییر ایجاد شود. فرد به مرور زمان مستعد آسیب‌های عضلانی و اسکلتی مانند کمردرد‌ها و گردن‌درد‌های مزمن می‌شود. وی در مورد عوارض استفاده نادرست از ماوس گفت: کسی که به‌صورت مداوم از ماوس استفاده می‌کند درصورت استفاده نادرست می‌تواند به سایر عضلات بدن خود آسیب برساند. عضلات شانه و بازو وزن دست را نگه می‌دارند درصورت استفاده نادرست از این وسیله، وزن زیادی روی مچ، انگشتان و آرنج وارد می‌شود. همچنین احساس خواب‌رفتگی در این شرایط شایع است. این علائم نشان‌دهنده فشار بر این نواحی است. اگر از ماوس استفاده می‌کنید مچ و آرنج خود را طوری قرار دهید که به‌صورت کامل روی میز قرار بگیرد. وی با اشاره به اینکه کار مداوم با کامپیوتر باعث کم تحرکی و عوارض متعاقب آن مانند افزایش وزن، کاهش ظرفیت قلبی و عروقی و… می‌شود گفت: معمولا توصیه می‌شود که کار با کامپیوتر را به‌صورت متناوب انجام دهید؛ یعنی هر 20دقیقه یا نیم‌ساعت یک‌بار از جای خود بلند شوید و 20متر راه بروید و عضلات خود را که از آنها زیاد کار کشیده‌اید تحت کشش قرار دهید. مثلا بازوها را به عقب ببرید و سعی کنید در دست‌ها کشش ایجاد کنید. دست‌ها را پشت تنه بکشید و سر و شانه‌ها را صاف نگه‌دارید. درست برعکس حالتی که پشت کامپیوتر قرار دارید عضلات را بکشید. 4تا 5 حرکت کششی انجام دهید. گاهی اوقات فرد خود متوجه گذشت زمان نمی‌شود بنابراین می‌توانید از برنامه‌های کامپیوتری یا کورنومتر یا هر چیزی که شما را از وضعیتی که هستید خارج می‌کند استفاده کنید تا ورزش‌هایی که گفته شد را انجام دهید.
گرداورنده : سارا گودرزی
