سوختگي در كودكان
كودك كنجكاو شما مشتاق جستجو و كاوش است اما ممكن است دستان خود را با اشياي داغ يا با گذاشتن انگشتان (يا دهان) خود در محلهاي نامناسب بسوزاند. خوشبختانه شما اگر راههاي درمان سوختگي را بدانيد ميتوانيد فرزندتان را نجات دهيد.
سوختگي كودكان يكي از شايعترين حوادث موجود است و عامل اصلي آن، سوختگي با مايعات داغ مي باشد.به همين دليل است كه رعايت ايمني ظرفهاي حاوي آنها ضروري است. مطمئنا شما روشهاي جلوگيري از سوختگي را ميدانيد و اجرا مي كنيد اما در صورت بروز سوختگي بايد از نحوه درمان آن نيز مطلع باشيد.
شدت سوختگيهاي كودكان متفاوتند و به صورت زير دسته بندي ميشوند:
سوختگيهاي درجه يك تنها بر روي لايه بيروني پوست اثر ميگذارند. پوست كودك قرمز شده و ورم ميكند و كمي درد خواهد داشت.
سوختگيهاي درجه دو بر روي لايه هاي اول و دوم پوست اثر ميگذارند. پوست به رنگ قرمز روشن در ميآيد، ورم ميكند و تاول ميزند و كودك درد شديدي خواهد داشت.
سوختگيهاي درجه سه تمام لايه هاي پوست و بافتهاي زيرين را درگير ميكنند. كودك بر روي پوست خود زخمي خواهد داشت كه سوخته مانند، سياه، سفيد، مانند چرم يا مومي شكل خواهد بود و ممكن است هيچ دردي نداشته باشد زيرا تمامي عصبهاي روي پوست آسيب ديده اند.
سوختگي در كودكان
سوختگيهاي كودكان را چگونه درمان كنيم
ابتدا هر چه سريعتر كودكتان را از منبع گرما جدا كنيد.
اگر قسمتي از بدن كودك آتش گرفته است، او را در يك پتو، كت، ملحفه يا حتي بدن خود بپيچيد و اگر مي توانيد كودك را روي زمين بچرخانيد تا شعله ها فروكش كنند.
اگر يك ماده شيميايي پوستش را سوزانده است، قبل از درآوردن لباس ها حداقل پنج دقيقه محل سوختگي را با آب سرد بشوييد . اين باعث ميشود كه اعضاي ديگر بدن كودك در معرض خطر قرار نگيرند سپس تا حدود 20 دقيقه شستن را ادامه دهيد.
اگر ماده شيميايي به صورت پودر است، پيش از شستن محل سوختگي ابتدا آن را از روي پوست پاك كنيد.
اگر كودك دچار سوختگي با برق شده است، برق را قطع كنيد. اگر نميتوانيد اين كار را انجام دهيد، با استفاده از يك شيء غير فلزي (مثل يك قاشق چوبي، طناب يا يك كتاب قطور) كودك را از برق جدا كنيد. هرگز از دستان بدون محافظ خود براي اين كار استفاده نكنيد زيرا خود شما نيز در معرض خطر برق گرفتگي قرار خواهيد گرفت.
حالا زخم ها بايد درمان شوند.
سوختگي در كودكان
براي درمان سوختگيهاي جزئي كودكان (درجه اول و درجه دوم جزئي):
لباسهاي ناحيه آسيب ديده را از بدن كودك خارج كنيد. به خاطرداشته باشيد كه در صورت بروز سوختگي شيميايي، بايد قبل از درآوردن لباسها، ناحيه آسيب ديده را چند دقيقه بشوييد.
حداقل به مدت پنج دقيقه يا تا زماني كه به نظر ميرسد كودك شما درد كمتري دارد زخم را با آب سرد شستشو دهيد يا يك پارچه خيس تميز را چند دقيقه يا تا زمان كاهش درد روي سوختگي قرار دهيد (شايدً لازم شود كه پارچه را مجدداً مرطوب كنيد تا خنك باقي بماند). براي اين قبيل زخم ها از يخ، كره يا پودر استفاده نكنيد زيرا باعث شديدترشدن آنها ميشوند. ضمناً تاولها را نيز نتركانيد زيرا اين كار باعث ميشود كه زخم در برابر عفونتها آسيب پذيرتر شود.
پوست را به آرامي لمس كنيد و با يك باند يا گاز استريل بدون چسب طوري آن را ببنديد كه خيلي محكم نباشد و از پوست محافظت كند.
به كودك يك مسكن مانند استامينوفن يا ايبوپروفن بدهيد (البته استفاده از ايبوپروفن براي كودكان زير شش ماه اكيداً ممنوع است).
با دكتر تماس بگيريد. پزشك شما ميتواند استفاده از دارو يا يك پماد سوختگي خاص را شما توصيه كند اما سوختگيهاي جزئي معمولاً بدون اين قبيل موارد هم بهبود پيدا مي كنند فقط مراقب علائم و نشانه هاي عفونت (قرمزي، تب، ورم يا ترشحات) باشيد. بسته به نوع و ميزان سوختگي، ممكن است پزشك مواردي مانند پوشاندن محل سوختگي در برابر نور آفتاب به مدت چند ماه را نيز براي كودك شما تجويز كند تا رنگ پوست به حالت طبيعي خود باز گردد.
سوختگي در كودكان
براي درمان سوختگي هاي كلي كودكان (درجه دوم بزرگ و درجه سوم):
فقط در صورتي كه لباسها به زخم نچسبيده اند لباس داغ يا سوخته را از بدن خارج كنيد. به ياد داشته باشيد كه در صورت بروز سوختگي شيميايي، بايد قبل از درآوردن لباسها، ناحيه آسيب ديده را چند دقيقه بشوييد.
كودك را روي يك سطح صاف بخوابانيد و در صورت امكان اعضاي سوخته را بالاتر از سطح سينه اش قرار دهيد. به مدت 10 تا 20 دقيقه از يك پارچه خنك يا يك ليف تميز بدون پرز استفاده كنيد. يادتان باشد كه براي خنك نگه داشتن پارچه يا ليف بايد بهر چند وقت يك بار آن را مرطوب كنيد. اعضا بزرگ بدن كودك را وارد آب نكنيد چون اين كار ممكن است باعث شوك عصبي بشود.
براي اين قبيل زخم ها از يخ، كره يا پودر استفاده نكنيد زيرا باعث وخامت بيشتر آنها ميشوند. ضمناً تاولها را هم نتركانيد زيرا اين كار باعث ميشود كه زخم در برابر عفونتها آسيب پذيرتر شود.
پوست را به آرامي لمس كنيد و با يك باند يا گاز استريل بدون چسب طوري آن را ببنديد كه خيلي محكم نباشد. كودك را گرم نگه داريد و تا جايي كه ممكن است به او آرامش بدهيد تا دچار شوك عصبي نشود.
اصولا سوختگيهاي كودكان چگونه روي ميدهند
پيشگيري از سوختگي كودكان با آگاهي و مراقبت از كودك در مكانهايي از منزل كه به صورت بالقوه براي او خطرناك هستند ساده ميشود.
كدام نواحي براي كودكان خطرناكترند؟ آشپزخانه، حمام و اتاق نشيمن زيرا اتاقهايي هستندكه كودكتان زمان زيادي را در آنها سپري ميكند و احتمال تماسش با اشياي داغ بيشتر است.
سوختگي كودك ممكن است ناشي از تماس با اشيايي باشد كه برايش ناشناخته اند (مانند اجاق گاز يا شومينه) و ابه همين دليل ايمن كردن منزل اهميت زياي دارد. ضمناً شما بايد مراقب مواردي كه در دسترس كودكان هستند نيز باشيد (مانند آب داغ حمام يا فنجان قهوه داغ زيرا ريختن مايعات داغ يكي از مهمترين دلايل سوختگي كودكان است).
كودكان همچنين ممكن است دچار سوختگي با مواد شيميايي (ريختن مواد شيميايي مانند سفيدكننده ها بر روي پوست يا بلعيدن چيزهايي مانند باتري ساعت و شوينده ها)، برق (در اثر تماس با وسايل برقي يا دست زدن به پريزها) و آفتاب سوختگي شوند. با دورنگاه داشتن آنها از اين موارد و استفاده از كرم ضد آفتاب در هنگام خارج شدن از خانه ميتوانيد به سادگي از حوادث جلوگيري كنيد.
سوختگي در كودكان
پيشگيري از سوختگي در كودكان
ايمن نگاه داشتن كودك كار آساني نيست اما خوشبختانه راه هاي بسياري براي جلوگيري از سوختگي (كه يكي از شايعترين آسيبهاي دوران كودكي است) وجود دارد.راه و روشهاي نگهداري صحيح مايعات و سطوح داغ و عدم دسترسي كودك به آنها را بياموزيد.
پس از آنكه فرزندتان به سني رسيد كه قدرت دركش به اندازه كافي رشد پيدا كرد، واژه «داغ» را به او ياد بدهيد و برايش توضيح دهيد كه بايد به چيزهاي داغ دست نزند. سپس اجازه بدهيد كه يك چيز گرم را لمس كند و بگوييد «داغ»! و دستش را از روي آن بكشيد تا اين موضوع را به خوبي درك كند. در كنار ياد دادن اين واژه، ميتوانيد با انجام موارد زير از او در برابر سوختگيها محافظت كنيد:
پيشگيري از سوختگي در آشپزخانه:
دستگيره ها و دكمه هاي اجاق را بپوشانيد، لوازم داغ را دور از دسترس قرار دهيد و هنگام آشپزي دستگيره ظروف را به سمت پشت اجاق بچرخانيد.
هرگز هنگام آشپزي بر روي اجاق گاز يا در دست داشتن فنجان قهوه، بشقاب سوپ و …او را بغل نكنيد.
هرگز غذاهاي داغ را لبه ميز يا سطوح مشابه نگذاريد زيرا ممكن است بر روي فرزندتان بيفتند.
هميشه سوپ و ساير مايعات داغ را هنگامي سرو براي كودك چك كنيد.
يادتان باشد كه تمام مواد غذايي گرم شده در مايكروويو را تست كنيد زيرا ممكن است باعث سوختگي شديد شوند.
سوختگي در كودكان
پيشگيري از سوختگي در اتاق نشيمن، اتاق كودك و تختخواب:
شومينه و شوفاژ را با استفاده از موانع مناسب براي داخل منزل ايزوله كنيد و پريزها را بپوشانيد.
كبريتها، فندك ها و ساير موارد آتش زا را در كابينت هاي قفل دار قرار دهيد؛ شمع هاي روشن را هم در قفسه هاي بالا قرار دهيد.
تمام لوازم سيمها و كابلهاي آسيب ديده را تعمير كنيده يا دور بريزيد زيرا علاوه بر خطر آتش سوزي ممكن است باعث برق گرفتگي نيز بشوند.
اگربايد از بخاري استفاده كنيد، بخاري هايي را خريداري كنيد كه پس از سرنگون شدن به صورت اتوماتيك خاموش ميشوند و در صورت امكان آنها را پشت موانع و محافظهاي مناسب قرار دهيد و از پرده ها و ساير موارد قابل اشتعال دور نگاه داريد.
سعي كنيد از مرطوب كننده هاي خنك استفاده كنيد نه آنهايي كه از بخار داغ استفاده ميكنند.
پيشگيري از سوختگي در حمام:
اتوي مو و سشوارها را دور از دسترس كودك قرار دهيد.
درجه آب گرمكن خود را روي حدود50 درجه سانتيگراد قرار دهيد تا از سوختگي با آب گرم جلوگيري شود. اگر نميتوانيد دماي آب را كنترل كنيد، از يك محافظ استفاده كنيد. يكي ديگر از راههاي جلوگيري از سوختگي اين است كه كودك را از شير آب دور كنيد تا احتمال سوختگي با آب داغ كاهش پيدا كندو يا اينكه ازمحافظ شير استفاده كنيد.
دپارتمان کودک و مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره احیا