بگذاریم کودکان سوگ از دست دادن را تجربه کنند
سوگ حالت اندوه و ناراحتى شديد درونى در واكنش به ازدستدادن شخص، يا عقيده و فكر خاصى است. سوگ پاسخ هيجانى ما نسبت به ازدستدادن چيزى است.
هر كودكى به روش خاص خود و به شيوههاى واحد با پديده سوگ روبرو مىشود. ما نبايد از كودكان انتظار داشته باشيم به يك گونه و يا مثل ما سوگوارى كنند. بايد بپذيريم كه آنها خاص و منحصربهفرد هستند و هر كدام نيز به روشى ويژه به سوگ مىنشينند.
در سوگ حوزههاى مختلف جسمى، رفتارى، فكرى، احساسى و… ممكن است درگير شود، مانند كمخوابى، كابوس شبانه، كماشتهايى، شبادرارى، بىقرارى، چسبندگى به افراد بازمانده، بغلكردن، نوازشكردن آنها، جستوجوى والدين ازدسترفته، تنها نخوابيدن، گوشهگيرى، گريهكردن، لذتنبردن از فعاليتهاى معمول لذتبخش، آرزوى مرگ، پرخاشگرى، سكوت ممتد و طولانى، افت تحصيلى، كاهش توجه و تمركز، فراموشكارى، اشكال در تصميمگيرى، افكار خودتخريبى، احساس خشم، اندوه، گناه، درماندگى، ناتوانى، نوميدى، تنهايى، ترس و اضطراب، سرگيجه، احساس خستگى و كسالت، تنگى نفس، آهكشيدن زياد، خشكى دهان، تپش قلب، احساس كرختى و سنگينى در بدن، ضعف عضلانى، احساس گرفتگى و خفگى در گلو و درد معده.
سوگ بزرگترها روى بچهها تأثيرگذار است و بچهها ما را در سوگوارى الگو قرار مىدهند.
نحوه سوگوارى و چگونگى آن روى بچهها تأثيرگذار است.
از بيان موضوعات گريهآور جلوى بچهها خوددارى نكنيد. اگر از بيان و طرح هر موضوع گريهآور خوددارى شود، كودك در آينده با آن مواجه خواهد شد و نمىتواند در آن زمان آن مشكل را تحمل كند. بايد آنها را عنوان كنيد تا كودك احساساتش را بيرون بريزد.
نبايد هنگام مراسم سوگوارى كودك را دور كنيم . زيرا اين كودك و يا نوجوان بعدها احساس گناه خواهد كرد.
بسته به شرايط روحي كودك و يا نوجوان، او ميتواند در اين مراسم بماند و اين مرحله را طى كند.
نبايد كودك را برای ماندن یا رفتن تحت فشار قرار داد.
نظر عدهاى از والدين و بزرگترها اين است كه بچهها در مراسم تشييع جنازه، خاكسپارى و يا سوگوارى شركت نكنند. در حالىكه مراسم و آداب و رسوم سوگوارى شرايطى را براى كودك فراهم مىكند تا ببيند كه افراد چگونه يكديگر را آرام مىكنند و براى عزيز ازدسترفته سوگوارى مىكنند و به زندگى او افتخار مىكنند، چگونه با جنازه او خداحافظى مىكنند و به آن احترام مىگذارند.
گرچه شركت در مراسم سوگوارى براى بچهها سخت است و واقعاً هم سخت است، اما اگر اجازه دهيم كه قدرت اين انتخاب را داشته باشند تا در مراسمى كه از نظر هيجانى بار كمترى را به آنها وارد مىكند شركت كنند، آنها آمادگى پيدا خواهند كرد تا در آينده مرگ اشخاص عزيز و نزديك را راحتتر تحمل كنند و مرگ را به عنوان بخشى جدانشدنى و اجتناب ناپذير از زندگى بپذيرند. بهتر است بچهها را در انتخاب خويش آزاد بگذاريم، اجبار براى شركت يا عدم شركت در مراسم، بار هيجانى بالاترى را براى كودك به همراه مىآورد.
واقعيت اين است كه كودك داغديده نياز دارد و مىخواهد كه راجع به چيز يا كسى كه ازدسترفته است صحبت كند. بهتر است به كودك اجازه دهيم هر زمان كه مىخواهد راجعبه احساس و افكارش صحبت كند و اطرافيان بايد به وى نشان دهند كه تمايل به شنيدن صحبتهاى وى دارند، احساس او را درك مىكنند و سعى نمىكنند او را از بحث موردنظر منحرف كنند يا به موضوع ديگرى بپردازند.
گردآورنده : سارا گودرزی