تاثیر خانواده بر رشد اجتماعی کودکان
تأثیر جو عاطفی خانواده در رشد اجتماعی فرزندان یكی از عوامل مؤثر در رفتار، خانواده است. محیط خانواده اولین و بادوامترین عاملی است كه در رشد شخصیت افراد تأثیر میگذارد. چنانكه میدانیم، كودك خصوصیات زیادی را از والدین خود به ارث میبرد و از این راه پدر و مادر زمینه رشد و پیشرفت افراد را فراهم میكنند. نفوذ والدین در بچهها تنها محدود به جنبههای ارثی نیست. در آشنایی كودك با زندگی جمعی و فرهنگ جامعه نیز خانواده نقش مؤثری را ایفا میكند. غالباً پدرها و مادرها فكر نمیكنند كه برای تعلیم و تربیت فرزندانشان احتیاج به آموزش دارند در صورتی كه احتمالاً این مشكلترین وظیفهای است كه در زندگیشان به عهده دارند. والدین با فراگیری شیوههای فرزندپروری، قادر به حل مشكلات بین خود و فرزندانشان خواهند بود.
جنبة اجتماعی رشد فرد، پایه و اساس زندگی انسانی او را تشكیل میدهد. ادامة زندگی انسانی جز در جامعه جریان پیدا نمیكند. رشد اجتماعی به تأثیر متقابل كودك با دیگران و پذیرش نقشهای اجتماعی گفته میشود. در نتیجه رشد اجتماعی در برگیرندة رشد نوعدوستی، درستكاری، دفاع از خود، ارتباط و تعلق، همكاری، خویشتنداری و انگیزة شرافت است و به ما نشان میدهد كه چگونه یك دانشآموز، خواهر یا برادر، دوست، فرزند، پسر یا دختر، مرد یا زن بود؟ چنین قلمروهای رفتاری است كه معمولاً از آن با نام «شخصیت» یاد میشود.
جو عاطفی خانواده
منظور از جو عاطفی خانواده، نحوة ارتباط و طرز برخورد افراد خانواده با هم است. نظر افراد خانواده نسبت به هم، احساسات و علاقه آنها به یكدیگر و چگونگی دخالت یا عدم دخالت آنها در كارهای هم و همكاری یا رقابت آنها با یكدیگر، نحوة ارتباط ایشان را نشان میدهد.
معنا و مفهوم خانواده در نظر كودك را میتوان اینگونه بیان كرد: خانه و خانواده مكانی است كه كودك با تمام تجربههای دیگر اجتماعی و زندگی خود بدان باز میگردد؛ آسایشگاهی است كه در آنجا همة افتخارات و موقعیتهایش را به نمایش میگذارد؛ در آنجا او به دنبال مداوا و مرهمی برای دردها، شكستها و جراحات خود میگردد تا دردهایش را تسكین بخشد.
به بیان دیگر، خانه برای كودك مكانی است كه او تجربة اجتماعی روزانه خود را با شتاب به درونش میآورد تا آن را مورد ارزیابی قرار دهد. به خاطر آن ستایش، تحسین و تشویق شود و یا آن را به بوتة فراموشی بسپارد و فقط به عنوان یك تجربه از آن درس بیاموزد.
موفقیت اجتماعی خانواده، نحوة روابط اعضا با یكدیگر، وضع اقتصادی، افكار و عقاید، آداب و رسوم، ایدهآلها و آرزوهای والدین و سطح تربیت آنها در طرز رفتار كودكان نفوذ فراوان دارد.
گردآورنده : سارا گودرزی